Ուկրաինայի համար փոխհատուցման վարկը կասկածի տակ է, այն բանից հետո, երբ Իտալիան, Բուլղարիան, Մալթան և Չեխիան միացան Բելգիայի ընդդիմությանը և կոչ արեցին «այլընտրանքային լուծումների»:
ԵՄ առաջնորդները կհավաքվեն հինգշաբթի՝ որոշելու, թե ինչպես բավարարել Կիևի ֆինանսական և ռազմական կարիքները հաջորդ երկու տարիների ընթացքում։
ԵՄ-ի առաջարկը՝ Ուկրաինային փոխհատուցման վարկ տրամադրելու վերաբերյալ, բախվում է «տարբեր կողմերից տարբեր ճնշումների», զգուշացրել է ԵՄ արտաքին քաղաքականության ղեկավար Կայա Կալլասը, քանի որ ավելի շատ երկրներ են միանում սկեպտիցիզմի երգչախմբին։
«Ամենահավատ տարբերակը փոխհատուցման վարկն է, և սա այն է, ինչի վրա մենք աշխատում ենք: Մենք դեռ այնտեղ չենք, և դա գնալով ավելի դժվար է դառնում, բայց մենք աշխատանք ենք կատարում», – առավոտյան ասել է Բարձրագույն ներկայացուցիչը, նախքան Բրյուսելում արտգործնախարարների հանդիպմանը մեկնելը։
«Մենք դեռ մի քանի օր ունենք», – հավելել է նա՝ անդրադառնալով հինգշաբթի օրը կայանալիք կարևորագույն գագաթնաժողովին, որտեղ առաջնորդները կորոշեն, թե ինչպես բավարարել Ուկրաինայի ֆինանսական և ռազմական կարիքները հաջորդ երկու տարիների ընթացքում: ԵՄ-ն, ինչպես սպասվում է, կհատկացնի առնվազն 90 միլիարդ եվրո։
Նրա խոսքերը հնչել են այն բանից հետո, երբ Իտալիան, Բուլղարիան, Մալթան և Չեխիան նոր վերապահումներ հայտնեցին փոխհատուցման վարկի վերաբերյալ, ինչը զգալիորեն ամրապնդեց Բելգիայի դիմադրությունը։
Լուծումներ, որոնք կծառայեն որպես «կամուրջ»
Այս ծրագրի շրջանակներում Եվրոպական հանձնաժողովը Ռուսաստանի Կենտրոնական բանկի անշարժացված ակտիվները կուղղի Ուկրաինայի համար զրոյական տոկոսադրույքով վարկային գծի։
Կիևից կպահանջվի մարել վարկը միայն այն բանից հետո, երբ Մոսկվան համաձայնվի փոխհատուցել իր ագրեսիվ պատերազմի պատճառած վնասները, ինչը քիչ հավանական է։
Ակտիվների մեծ մասը՝ 185 միլիարդ եվրոն, պահվում է Բրյուսելի կենտրոնական արժեթղթերի դեպոզիտարիայում՝ Euroclear-ում։ Մնացած 25 միլիարդ եվրոն բաշխված է հինգ երկրների մասնավոր բանկերում։
Սկզբից Բելգիան կտրականապես դիմադրել է նախաձեռնությանը՝ վախենալով, որ դատարանում կբախվի Ռուսաստանի հակադարձմանը և միլիարդավոր եվրոյի կորուստների։ Անցյալ շաբաթ Ռուսաստանի Կենտրոնական բանկը դատական հայց ներկայացրեց Euroclear-ի դեմ։
Հանձնաժողովը փորձել է մեղմել Բելգիայի մտահոգությունները՝ առաջարկելով մի շարք երաշխիքներ և պաշտպանություններ՝ ցանկացած արբիտրաժային փորձ չեղյալ համարելու համար։ Հանկարծակի իրացվելիության ճգնաժամը կանխելու համար ԵՄ-ն անորոշ ժամանակով անշարժացրել է ռուսական ակտիվները։
Սակայն անսպասելի շրջադարձով, Իտալիան, Բուլղարիան և Մալթան ուրբաթ օրը միացան Բելգիային՝ համատեղ հայտարարությամբ, որով կոչ արեցին Հանձնաժողովին ուսումնասիրել «այլընտրանքային լուծումներ»՝ «կանխատեսելի պարամետրերով» և «զգալիորեն ավելի քիչ ռիսկերով»։
Նրանք ասացին, որ այս լուծումները պետք է ծառայեն որպես «կամուրջ»՝ ապահովելու համար, որ Կիևը շարունակի ֆինանսավորվել, և առաջնորդները ավելի շատ ժամանակ ունենան քննարկելու սեղանին դրված երկու հիմնական տարբերակները՝ ռուսական ակտիվների վրա հիմնված փոխհատուցման վարկը կամ ԵՄ մակարդակով համատեղ փոխառությունը։
Առանձին, Չեխիայի Հանրապետության նոր վարչապետ Անդրեյ Բաբիշը հայտարարեց, որ համաձայն է Բելգիայի վարչապետ Բարտ դե Վևերի մտահոգությունների հետ, որի հետ նա հանդիպել էր անցյալ շաբաթ, և առաջարկեց, որ Հանձնաժողովը «պետք է գտնի այլ եղանակներ» Կիևին օգնելու համար։
«Ամեն դեպքում, մենք ֆինանսապես չենք մասնակցի օգնությանը», – ասաց Բաբիշը։ «Մենք չենք կարող որևէ գումար տրամադրել Չեխիայի բյուջեից կամ երաշխիքներ»։
Բելգիայի միանալը
Երեկ Կալլասը խոստովանեց, որ քննարկումները «դժվար» էին, բայց ընդգծեց, որ փոխհատուցման վարկը մնում է ամենա«հավաստի» լուծումը, քանի որ համատեղ պարտքը կպահանջի 27 անդամ պետությունների միաձայնությունը: Հունգարիան հայտարարել է, որ չի համաձայնվի։
«Տարբեր կողմերից տարբեր ճնշումներ կան, բայց մենք նաև պետք է շատ հստակ լինենք: Մյուս տարբերակները իրականում հաջող չեն: Մենք դա փորձել ենք նախկինում», – ասաց Կալլասը։
«Փոխհատուցման վարկը հիմնված է Ռուսաստանի սառեցված ակտիվների վրա: Դա նշանակում է, որ այն չի գալիս մեր հարկատուների գումարներից, ինչը նույնպես կարևոր է», – ավելացրեց նա։
«Դա նաև հստակ ազդանշան է ուղարկում, որ եթե դուք այս ամբողջ վնասը հասցնեք մեկ այլ երկրի, ապա պետք է վճարեք փոխհատուցման համար»։
Նույնիսկ եթե տեխնիկապես փոխհատուցման վարկը կարող է հաստատվել որակյալ մեծամասնությամբ և, հետևաբար, շրջանցել ընդդիմությունը, Կալլասն ասաց, որ «կարևոր» կլինի, որ առնվազն Բելգիան՝ ակտիվների գլխավոր պահապանը, «միանա»։
«Ես ուզում եմ ասել, որ, իհարկե, Եվրոպայի որոշ երկրներ ավելի շատ են սովոր Ռուսաստանի կողմից ներկայացվող սպառնալիքներին, քան մյուսները, և ես ուզում եմ ձեզ ասել, որ դրանք միայն սպառնալիքներ են», – ասում է նա՝ անդրադառնալով հակադարձման և բռնագրավման վախերին։
«Եթե մենք միասնական մնանք, մենք շատ ավելի ուժեղ կլինենք, և սրանք պարզապես սպառնալիքներ են, որոնք Ռուսաստանը ներկայացնում է, նույնիսկ այն, ինչ մենք նախկինում տեսել ենք։ Այսպիսով, ես իսկապես ուզում եմ, որ մենք բոլորս պարզ միտք ունենանք»։
Հանձնաժողովի առաջարկներին չնայած, Բելգիայի վարչապետ Բարտ դե Վևերը շարունակում է կասկածանքով վերաբերվել փոխհատուցման վարկին, սակայն ասում է, որ պատրաստ է իր օրհնությունը տալ, եթե բավարարվեն երեք հիմնական պայմաններ՝ ռիսկերի լիակատար փոխադարձ բաշխում, իրացվելիության ապահովման համար բավարար երաշխիքներ և բեռի բաշխում ԵՄ բոլոր այն երկրների միջև, որոնք ունեն ռուսական ինքնիշխան ակտիվներ։
Ֆրանսիան, որը մասնավոր բանկերում պահում է մոտ 18 միլիարդ եվրոյի ռուսական ակտիվներ, լռել է այն մասին, թե արդյոք այդ միջոցները կուղղի փոխհատուցման վարկին։
Ուկրաինայի ֆինանսավորման շուրջ բանավեճը համընկնում է Սպիտակ տան կողմից Կիևի և Մոսկվայի միջև խաղաղության համաձայնագրի միջնորդության ջանքերի հետ, ինչը սկզբում եվրոպացի առաջնորդներին հեռու էր պահում բանակցություններից։
Բաց մի թողեք
«Եվրոպան պայքարի մեջ է», – պնդեց նա՝ «կայսերական նկրտումների և կայսերական պատերազմների» «անողոք» աշխարհում
Սուրբ Ծնունդը դառնում է Եվրոպայի մշակութային պատերազմների նոր ճակատագիծ
Եվրոպական առաջնորդները համերաշխություն են հայտնում Դանիային՝ Գրենլանդիայի վերաբերյալ Թրամփի վերջին սպառնալիքից հետո