Ադրբեջանի իշխող ընտանիքը եւ օլիգարխիան Լոնդոնում ահռելի հարստություն ունեն

Լոնդոնի Բարձրագույն դատարանը ադրբեջանցի պատգամավոր Ֆեյզիեւի, նրա կնոջ, ավագ որդու եւ զարմիկի անունով գրանցված քսաներկու անշարժ գույքի նկատմամբ կալանք կիրառելու որոշում է կայացրել:

Գործով որպես հայցվոր հանդես է եկել Մեծ Բրիտանիայի Հանցավորության դեմ պայքարի ազգային ծառայությունը: Ջավանշիր Ֆեյզիեւը մասնագիտությամբ օտար լեզվից թարգմանիչ-մանկավարժ է, Միլլի մեջլիսի պատգամավոր է ընտրվել երկրորդ անգամ:

Մինչեւ 2022 թվականը գլխավորել է Ադրբեջան-Մեծ Բրիտանիա միջխորհրդարանական համագործակցության հանձնաժողովը, Միլլի մեջլիսը ներկայացրել Եվրախորհրդարանում: Այդ պաշտոններից նա հեռացվել է, երբ հայտնի է դարձել, որ բրիտանական կողմը հետաքննում է նրա եւ ընտանիքի անդամների ունեցվածքի օրինականության հարցը:

Ինչպես բաց աղբյուրներն են տեղեկացնում, խոսքը վաթսուներեք միլիոն դոլար ընդհանուր արժեքով անշարժ գույքի մասին է՝ մեկ առանձնատան եւ տասը բնակարանի, որ գտնվում են Լոնդոնի կենտրոնում: Պատգամավորը հայտարարել է, որ փաստաբանը վերաքննիչ բողոք է ներկայացրել, պետք է սպասել դատաքննությանը:

«Թուրան» գործակալության իրազեկ աղբյուրները, մինչդեռ, գտնում են, որ վերաքննիչ բողոքը «բավարարելու հավանականությունը չնչին»: Ըստ տեղեկությունների, Բարձրագույն դատարանը վեց ամիս առաջ ադրբեջանցի պատգամավորին գրավոր ծանուցել է, որպեսզի նա ներկայացնի իր եւ ընտանիքի անդամների գույքի օրինականությունը հաստատող փաստաթղթեր, բայց մնացել անպատասխան:

Ուշագրավ է, որ Ֆեյզիեւի գործով դատական հայց ներկայացվել է այսպես կոչված «ադրբեջանական լվացքատան» շրջանակներում: Խոսքը շուրջ երեք միլիարդ դոլարի մասին է, որ Ադրբեջանից դուրս է բերվել եւ որպես բրիտանական չորս ընկերությունների միջոցներ գրանցվել Լոնդոնում: Հիմնավոր կասկածներ կան, որ Ադրբեջանն այդ գումարներն օգտագործել է եվրոպական երկրներում ազդեցիկ քաղաքական գործիչների կաշառելու նպատակով: Նման մի գործ քննում է Մյունխենի քաղաքային դատախազությունը: Ավելի վաղ, ինչպես ադրբեջանական աղբյուրներն են ասում, բրիտանական դատարանը Ֆեյզիեւի եւ նրա կնոջ բանկային հաշիվներից մոտ յոթ միլիոն դոլար է բռնագանձել, իսկ մնացած մասի նկատմամբ կիրառել արգելանք:

Ոչ ոքի համար գաղտնիք չէ, որ Ադրբեջանի իշխող ընտանիքը եւ օլիգարխիան Լոնդոնում ահռելի հարստություն ունեն: Բրիտանական պատկան մարմիններն, անշուշտ, տեղյակ են բոլոր գործարքներին եւ համոզված են, որ տարեկան ընդամենը ոչ ավելի, քան հարյուր հազար դոլար աշխատավարձ ստացող Իլհամ Ալիեւը եւ նրա ենթակա պաշտոնյաները, որոնց եկամուտներն ավելի ցածր են, օրինական քսան միլիոն ֆունտ-ստեռլինգ չեն կարող ունենալ: Ֆեյզիեւի գործի նման հնչեղ հրապարակայնացումն, ամենայն հավանականությամբ, քաղաքական ենթատեքստ ունի:

Լոնդոնի հետ հարաբերություններում որտե՞ղ է սայթաքել Ալիեւը, Մեծ Բրիտանիան ի՞նչ հետաքրքրություն ունի Ադրբեջանում, որին Ալիեւը չի ընդառաջում կամ ինչ-որ նախապայմաններ է առաջադրում: Օրերս հայտնի դարձավ, որ բրիտանական BP-ի դուստր ձեռնարկություններից մեկը Ջեբրայիլում արեւային էլեկտրակայան կկառուցի: BP-ն, կարծես, Ադրբեջանի նավթագազային համակարգում նոր ներդրումների ցանկություն ունի: Բայց աշնանն ավարտվում է «դարի պայմանագրի» ժամկետը: Ըստ երեւույթին՝ նոր համաձայնագրի շուրջ քննարկումներն այնքան էլ հարթ չեն:

Երկու տարի առաջ Ռուսաստանի հետ ստորագրած հռչակագրով Ալիեւը պարտավորված է էներգետիկ ծրագրերը համաձայնեցնել Պուտինի հետ: Մամուլում տեղեկություն է հայտնվել, որ քննարկվում է ռուսական նավթի որոշակի քանակ Բաքու-Ջեյհան խողովակաշարով արտահանելու հարցը: Խողովակաշարի փաստացի տերը BP-ն է: Ֆեյզիեւի գործն, իհարկե, ներկայացվելու է որպես կոռուպցիայի դեմ պայքար, զուտ իրավական հարց: Բայց ադրբեջանական «լվացքատան լոնդոնյան խցանումն» ակնհայտորեն տնտեսա-քաղաքական է: Ինչպե՞ս կհանգուցալուծվի հարցը, երեւի կախված կլինի նրանից, թե ի դեմս BP-ի Մեծ Բրիտանիան ինչ կստանա Ադրբեջանում: