ՄԱՆԻՊՈՒԼՅԱՏԻՎ. Ադրբեջանի մերձիշխանական հասարակական կազմակերպությունների մի շարք ներկայացուցիչներ դիմել են Բրյուսելում անցկացվող Միջուկային էներգիայի անդրանիկ գագաթնաժողովի համանախագահներին՝ հրավիրելով նրանց ուշադրությունը իբրև թե Մեծամորի ատոմակայանից եկող «գլոբալ վտանգին»։
«Ատոմակայանը․․․աշխատում է հին տեխնոլոգիաներով և մեծ միջուկային վտանգ է ներկայացնում Ադրբեջանի, Թուրքիայի, Հայաստանի և ամբողջ տարածաշրջանի համար», — հայտարարել են Ադրբեջանի մերձիշխանական ՀԿ-ները։
«Փաստերի ստուգման հարթակն» ուսումնասիրել է Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության (ԱԷՄԳ) հայտարարություններն ու փորձագիտական գնահատականները հայկական ատոմակայանի վերաբերյալ։
Այսպես, 2021 թվականին ԱՄԷԳ-ի փորձագիտական թիմն ամփոփել է հայկական ատոմկայանի երկարաժամկետ շահագործման անվտանգության ստուգումը, համաձայն որի արձանագրվել է, որ հայկական կողմն «իրականացրել է արդիականացման և անվտանգության բարելավման լայնածավալ ծրագիր, ներառյալ՝ վթարային համակարգերի մեծ թվով բաղադրիչների փոխարինումը, վթարային համակարգերի և վերահսկման և մոնիտորինգի համակարգերի արդիականացումը» և այլն։
«Թիմը նկատել է, որ ՀԱԷԿ-ը բարելավել է պատրաստվածությունը անվտանգ երկարաժամկետ շահագործման համար», — նշել է փորձագիտական խմբի ղեկավար Գաբոր Պետոֆին։
Արդեն 2022 թվականի հոկտեմբերի 4-5-ը ԱԷՄԳ գլխավոր տնօրեն Ռաֆայել Գրոսիի գլխավորած պատվիրակությունն այցելել էր Հայաստան․ նա այցի շրջանակում եղել էր նաև Մեծամորի ատոմակայանում։ ԱԷՄԳ տնօրենը գոհունակություն էր հայտնել՝ նշելով, որ իր նախորդ այցից ի վեր կայանում բազմակողմանի լայնամասշտաբ աշխատանքներ են իրականացվել, «ինչն, անշուշտ, կերաշխավորի կայանի հետագա անվտանգ և հուսալի շահագործումը»:
«Ես այսօր հնարավորություն ունեցա սեփական աչքերով տեսնելու այն հսկայածավալ աշխատանքը, որն իրականացվել է Մեծամորի ԱԷԿ-ում, եւ համոզվեցի, որ դուք իրապես արժանի եք այն աջակցությանը, որը տրամադրվում է ԱԷՄԳ-ի կողմից: Շարունակե՛ք աշխատել նույն ոգով, իսկ մենք մեր հերթին կանենք հնարավոր ամեն ինչ ձեզ աջակցելու համար»,- եզրափակել էր ԱԷՄԳ-ի ղեկավարը։
Ավելի ուշ էլ, Գրոսին «Արմենպրեսի» հետ զրույցում անդրադառնալով Թուրքիայից հնչող՝ ատոմակայանը փակելու կոչերին հստակ արձանագրել էր, որ Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալությունը չի պլանավորում փակել ատոմակայանը, և որ «Հայաստանը շարունակում է լրջորեն աշխատել ԱԷՄԳ-ի հետ և ամրապնդում է ատոմակայանի անվտանգությունը, և գործակալությունը վստահ է այս հարցում»։
«Ոչ, բացարձակապես ոչ։ Եթե ատոմակայանի հետ կապված հարց լինի, մենք այն անմիջապես կհասցեագրենք կառավարությանը և առաջինը կասենք, որ խնդիր կա ու որոշ գործողություններ անելու անհրաժեշտություն կա։ Բայց այս պահին, ինչպես արդեն ասացի, մենք վստահ ենք, որ գործողությունները կարող են շարունակվել»,- ասել էր գործակալության գլխավոր տնօրենը։
Այսպիսով, հայկական ատոմակայանի վերաբերյալ ադրբեջանական կառավարության կողմից համակարգվող ՀԿ-ների մտահագությունները չեն հաստատվում ԱԷՄԳ-ի ո՛չ փորձագիտական խմբերի գնահատականներում, և ո՛չ էլ գործակալության ղեկավարության հրապարակային հայտարարություններում։
Հիշեցնենք նաև, որ 2020 թվականի հուլիսին Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության ներկայացուցիչը սպառնացել էր հրթիռային հարված հասցնել ՀԱԷԿ-ին։
«Հայկական կողմը չպետք է մոռանա այն մասին, որ ադրբեջանական բանակի սպառազինության մեջ առկա ամենաժամանակակից հրթիռային համակարգերը թույլ են տալիս բարձր ճշգրտությամբ հարվածել Մեծամորի ԱԷԿ-ին, ինչը Հայատանի համար մեծ աղետի կհանգեցնի»,- հայտարարել էր Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության մամուլի ծառայության ղեկավար Վագիֆ Դարգյախլին։
Հայկական կողմը մտահոգություն էր հայտնել ատոմակայանին հրթիռային հարված հասցնելու մասին Ադրբեջանի ՊՆ-ի սպառնալիքի վերաբերյալ։ Այդ հայտարարություններին, ավելի ուշ Երևանում անդրադարձել էր նաև ինքը՝ Գրոսին, նշելով, որ «միջուկային անվտանգությունը երբեք չպետք է վտանգվի հակամարտությունների պատճառով»։
Նանե Մանասյան, fip.am
Բաց մի թողեք
ԶՊՄԿ-ն կրկին առաջինն է 1000 խոշոր հարկատուների ցուցակում. որքան գումար է կոմբինատը վճարել բյուջե
Նպաստել ֆինանսական գրագիտության բարձրացմանը․ մեկնարկել է Freedom Academy-ն. Լուսանկարներ
ՀՀ օդանավակայաններում և սահմանային անցակետերում իրականացված հետազոտության արդյունքների ամփոփումը, հետաքրքիր քննարկում ստացվեց