16/03/2025

«Ամերիկայի ձայնը» և «Ազատություն» ռադիոկայանը դադարեցնում են գործունեությունը. պատճառը Թրամփի հրամանն է

«Ամերիկայի ձայնը» և «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայանը դադարեցնում են գործունեությունը:

Սա տեղի է ունեցել այն բանից հետո, երբ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հրաման է ստորագրել աշխատատեղերի կրճատման մասին ԱՄՆ Գլոբալ լրատվամիջոցների գործակալությունում (USAGM), որը վերահսկում է նշված 2 լրատվամիջոցների աշխատանքը:

«Ամերիկայի Ձայն»-ի և «Ազատություն» ռադիոկայանի աշխատակիցներին ծանուցվել է, որ մինչև հետագա ծանուցումը նրանց տեղափոխել են վճարովի վարչական արձակուրդ:

«Ամերիկայի Ձայն»-ի տնօրեն Մայքլ Աբրամովիցը հայտնել է, որ մոտ 1300 աշխատակից նամակներ է ստացել՝ տեղեկացվելով վարչական արձակուրդի մասին։

«83 տարվա մեջ առաջին անգամ Ամերիկայի լեգենդար ձայնը լռեց»,- գրել է նա։

Աբրամովիցի խոսքով՝ «Ամերիկայի ձայնը» բարեփոխման կարիք ունի, և այդ ուղղությամբ քայլեր են ձեռնարկվել։

«Բայց այսօրվա գործողությունները կխանգարեն «Ամերիկայի Ձայնին» կատարել իր կենսական առաքելությունը։ Այս առաքելությունը հատկապես կարևոր է այսօր, երբ Ամերիկայի այնպիսի հակառակորդներ, ինչպիսիք են Իրանը, Չինաստանը և Ռուսաստանը միլիարդավոր դոլարներ են ծախսում ԱՄՆ-ին վարկաբեկելու կեղծ պատմություններ ստեղծելու համար»,- նշել է նա իր գրառման մեջ:

Աբրամովիցը նաև շնորհակալություն է հայտնել ողջ անձնակազմին աշխատանքի համար՝ նշելով, որ «Ամերիկայի Ձայն»-ի լրագրողները շատ են, նրանք եկել են ավտորիտար ռեժիմ ունեցող երկրներից, որտեղ հնարավորություն չեն ունեցել ազատորեն զբաղվել ազատ լրագրությամբ։

Միջազգային լրագրողական կազմակերպությունները, այդ թվում՝ «Լրագրողներ առանց սահմանների»-ն, արդեն հանդես են եկել ի պաշտպանություն «Ամերիկայի Ձայն»-ի՝ ընդգծելով, որ Թրամփի որոշումը «սպառնում է մամուլի ազատությանը ամբողջ աշխարհում և տապալում է տեղեկատվության ազատ հոսքին աջակցելու Ամերիկայի 80-ամյա ջանքերը»:

Միացյալ Նահանգների Գլոբալ ԶԼՄ-ների գործակալությունը վերահսկում է ամերիկյան հինգ արտասահմանյան հեռարձակման ցանց, այդ թվում՝ «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայանը և «Ամերիկայի ձայնը»:

Լրագրողների պաշտպանության կոմիտեն կոչ է արել ԱՄՆ Կոնգրեսի ղեկավարներին պաշտպանել USAGM-ն Թրամփի հրամանից։

«Վրդովեցուցիչ է, որ Սպիտակ տունը փորձում է ոչնչացնել Կոնգրեսի կողմից ֆինանսավորվող գործակալությանը, որն աջակցում է անկախ լրագրությանը, որը մարտահրավեր է նետում ավտորիտար ռեժիմների պատմություններին ամբողջ աշխարհում», – մարտի 15-ի հայտարարության մեջ ասել է կոմիտեի ծրագրերի տնօրեն Կառլոս Մարտինես դե լա Սերնան:

USAGM-ը ԱՄՆ անկախ պետական գործակալություն է, որը համակարգում է լուրերի և տեղեկատվության հեռարձակումը մոտ 50 լեզվով ամեն շաբաթ մոտավորապես 361 միլիոն մարդու համար:

USAGM-ը 950 միլիոն դոլար է խնդրել մինչև 2025 թվականը՝ ֆինանսավորելու այնպիսի լրատվամիջոցներ, ինչպիսիք են Radio Free Europe/Radio Liberty, Voice of America, Radio Free Asia, Radio Marti (Կուբա), Middle East Broadcasting Network (MBN) և Open Technology հիմնադրամը, որը զարգացնում է ինտերնետ նախագծերը:

New York Times-ի, CNN-ի և NPR-ի լրագրողները հայտնել են, որ «Ամերիկայի Ձայն»-ի աշխատակիցներին նշանակվել են վարչական արձակուրդներ:

Բացի USAGM-ից, Թրամփի հրամանը վերաբերում է անօթևանության հարցերով միջգերատեսչական խորհրդին, Փոքրամասնությունների բիզնեսի զարգացման գործակալությանը, թանգարանային և գրադարանային ծառայությունների ինստիտուտին, Դաշնային միջնորդության և հաշտեցման ծառայությանը, Սմիթսոնյան ինստիտուտի Վուդրո Վիլսոնի գիտնականների միջազգային կենտրոնին և Համայնքային զարգացման ֆինանսական հաստատությունների հիմնադրամին:

Իր երկրորդ ժամկետի սկզբում Դոնալդ Թրամփը ստեղծեց Կառավարության արդյունավետության վարչությունը (DOGE), որը ղեկավարում է գործարար, միլիարդատեր Իլոն Մասկը։ Որպես ԱՄՆ դաշնային կառավարության բարեփոխումների մի մաս, որը ղեկավարում է DOGE-ն, տասնյակ հազարավոր աշխատակիցներ արդեն իսկ կրճատվել են տարբեր դաշնային գործակալություններից: