2023 թվականի ընթացքում առկա է խոշտանգումների 5 ավարտված վարույթ, այդ թվում՝ Էրեբունու բաժնում տեղի ունեցած դեպքը՝ անչափահաս մեղադրյալի և նրա փաստաբանների նկատմամբ խոշտանգումների և անմարդկային վերաբերմունքի դեպքը: Այդ գործը ևս ուղարկված է դատարան:
Այս մասին Ազգային ժողովում լրագրողների հետ զրույցում ասաց ՀՀ գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանը:
Նրա խոսքով՝ լրագրողների հետ կապված նույնպես կան վարույթներ, որոնք հարուցվել են հենց դատախազության ուսումնասիրությունների հիման վրա․ «Մենք պարբերաբար մոնիտորինգ ենք իրականացնում: Երկու դեպք, որ վերջերս են տեղի ունեցել Տավուշի մարզում՝ օպերատորի եւ լրագրողի նկատմամբ, ուղարկվել է Տավուշի մարզային վարչություն՝ վարույթ նախաձեռնելու հարցը քննարկելու նպատակով: Նաև ունենք երկու վարույթ 2023-ից»:
Հարցին, թե արդյոք կա՞ն այդ գործերով մեղադրյալներ, ինչպես Լևոն Քոչարյանի օգնականի դեպքում նա անմիջապես կալանավորվեց, դատախազը պարզաբանեց․ «Մեղադրյալներ լինելն ինքնանպատակ չէ: Ձեր նշած իրավիճակում մենք ունենք տեսագրություն, որտեղ հարվածում է, եւ այն անմիջապես տարածվեց: Խնդիրը վերաբերում է ապացուցողական բազային: Երբ անձը ուղիղ հեռարձակման ժամանակ թիրախավորում է մեկ այլ անձի եւ կատարում ատելության խոսքին բնորոշ հատկանիշներ, այդ ամենը ինքը ձայնագրում է, լայվով տարածում է, մեզ մնում է ընդամենը ձայնագրությունը զննել եւ ավարտել վարույթը: Բոլոր այն վարույթները, որոնք ունեն էլեկտրոնային ապացույցներ, շատ արագ ուղարկվում են դատարան: Այս դեպքում անձը ասում է՝ սրբազանի մասին բան չասես եւ պիտակավորում է։ Մոտիվը հանցանքի կատարման լրագրողական գործունեությունն է»:
Վարդապետյանը նաև անդրադարձավ Տավուշում լրատվամիջոցներից մեկի օպերատորի նկատմամբ ոստիկանների կողմից բռնություն գործադրելու վերաբերյալ տեսանյութերին․ «Այդ հարցին պատասխանելու համար պետք է հստակ պատկերացում ձևավորենք, թե որ մարմինն ինչ է անում: Մենք հսկողություն ենք իրականացնում եւ հետեւողական ենք լինելու, որ մեր կողմից ուղարկված բոլոր հաղորդումները պատշաճ քննություն ստանան: Թե ինչո՞ւ դեռ չկա վարույթ նախաձեռնված, ես չեմ կարող պատասխանել ամենամեծ ցանկության դեպքում անգամ, որովհետեւ ամեն մարմին իր լիազորությունների շրջանակում է գործում: Դատախազությունը վարույթ չի նախաձեռնում»:
ՀՀ գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանը Ազգային ժողովում լրագրողների հետ զրույցում անդրադարձավ Ծիծեռնակաբերդում ՀՀ վարչապետի տիկնոջ Աննա Հակոբյանի և նրա փոքր դստեր հետ տեղի ունեցած միջադեպին։
«Մեղադրանք է առաջադրվել։ Դա ոչ միայն խուլիգանություն էր, եթե նայեք տեսանյութը, կտեսնեք, որ հոգեբանական բռնություն էր»,- ասաց նա։
Այնուհետև Գլխավոր դատախազը անդրադարձավ լրագրողների այն հարցին, թե արդյոք «Հակահայ վիժվածք» արտահայտությունը կամ քաղաքացու վրա թքելը խուլիգանությո՞ւն է։
«Խուլիգանության հետ կապված կցանկանամ կենցաղային մակարդակով խուլիգանությունը չմեկնաբանեք: Անձին, որի մասին նշում եք, մենք խուլիգանությունով մեղադրանք չեն առաջադրել, այլ ատելության խոսքով: Խուլիգանությունը միջանձնային հարաբերություն չի ենթադրում: Եթե մեկին վիրավորում ես, այդտեղ հանցակազմ որոնելը շատը դժվար է, խուլիգանության համար անհրաժեշտ է, որ տեղի ունենա հրապարակայնորեն և խուլիգանական դրդումներով»,- պատասխանեց դատախազը։
Նրա խոսքով՝ քրեական օրենսգրքով նման արարքները քրեականացված չեն, քրեականացված է հոգեբանական բռնությունը, ատելության խոսքը, բռնության արդարացումը և բռնություն քարոզելը։
Հայաստանի դեմ ագրեսիայի մասով երկու վարույթ ունենք՝ 44-օրյա պատերազմի հետ կապված, և ՔԿ-ն առանձին տարածեց, որ ևս մեկ վարույթ է նախատեսված այդ բռնի տեղահանման հետ կապված միջազգային բնույթի հանցագործությունների հիմքով: Երկու վարույթն էլ հրապարակային քննարկման չեն, որովհետև դրանց մասով գաղտնիության ռեժիմ է սահմանված, որոշակի անձանց հետ կապված գործողություններ են իրականացվում, որոնք հրապարակայնացման ենթակա չեն:
Այս մասին խորհրդարանում հայտարարել է ՀՀ գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանը՝ պատասխանելով «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանի՝ արդյոք գլխավոր դատախազի պաշտոնավարման ընթացքում հետևություններ արվե՞լ են 44-օրյա պատերազմի ընթացքի և դրան գնահատական տալու, քրեական վերահսկողության շրջանակում դատախազական վերահսկողության վերաբերյալն հարցին:
«Դա ամենալուրջ դասն էր ինձ համար՝ որպես Հայաստանի քաղաքացի և հետո նաև՝ որպես գլխավոր դատախազ: Շատ դաժան դաս էր, որից երեք գլխավոր հետևություն ենք քաղել:
Առաջինը՝ զինվորական դատախազության մասով լրջագույն կադրային և պրոֆեսիոնալ գործընթացներ ենք այս պահին իրականացնում, ընդլայնում ենք զինդատախազների թվաքանակը և պրոֆեսիոնալացնում ենք, որ զինդատախազությունը չդառնա որոշակի պրոցեսների սպասարկու, այլ կարողանա անընդհատ արտաքին դիտորդի աչքով պրոցեսներին հետևել:
Նաև կանխարգելման տեսանկյունից զինվորական դատախազությունն այցելելու է զորամասեր, ես ինքս էլ եմ գնում: Նպատակը ոչ թե ահաբեկելն է, այլ բացատրելը, որ ամեն արարք առաջացնում է հետևանք, և մեր նպատակն է, որ բանակում ոչ թե հետևանքները կանխենք, այլ նախականխենք և թույլ չտանք, որպեսզի զինծառայողների մոտ միջանձնային հարաբերությունների պատճառով հանցավոր հետագիծ ձևավորվի:
Բացի դրանից՝ մենք բազմաթիվ միջնորդագրեր ենք ուղարկում: Ես ինքս պաշտպանության նախարարին յուրաքանչյուր կոռուպցիոն դեպքով, նաև ներկայիս կոռուպցիոն դեպքերով գրում եմ»,- ասել է դատախազը։
Ըստ Վարդապետյանի, 44-օրյա պատերազմի հետ կապված յուրաքանչյուր գործ հետևողականորեն ուղարկվում է դատարան, թեև շատ չի լուսաբանվում, որպեսզի բանակի մարտունակությունը չընկնի և չազդի զինծառայողների բարոյահոգեբանական վիճակի վրա:
«Վստահեցնում եմ, որ բոլոր գործերը՝ 44-օրյա պատերազմի հետ կապված, որոնք կապված են հատկապես հրամանատարության կողմից իրենց պարտականությունները չկատարելու հետ, հետևողականորեն ուղարկվում են դատարան, և զտվում են այն գործերը, որտեղ բարձրագույն հրամանատարությունը մեղք ունի, և դատախազությունը նույնիսկ մեղադրական եզրակացությունը չի հաստատում ու թույլ չի տալիս այդ գործն ուղարկել դատարան»,- տեղեկացրել է գլխավոր դատախազը։
Ադրբեջանում պահվող գերիների և ԼՂ ռազմաքաղաքական ղեկավարության վերադարձի մասով ի՞նչ աշխատանք է կատարում դատախազությունը՝ հարցին ի պատասխան, Վարդապետյանը հիշեցրել է, որ երկու անգամ ՌԴ գլխավոր դատախազի աջակցությամբ և միջնորդությամբ հանդիպել է Ադրբեջանի գլխավոր դատախազի հետ: Այդ ձևաչափով այլ հանդիպում դեռևս տեղի չի ունեցել:
Առկա խնդիրը նաև բարձրաձայնվում և պարզաբանվում է միջազգային գործընկերների հետ հանդիպումների ժամանակ:
«Մեկ շաբաթ առաջ շատ բարձր ներկայացվածություն ունեինք դատախազների: Մոտ 30 դատախազ 11 եվրոպական երկրից իմ հրավերով այցելել էր Հայաստան: Հիմնականում գլխավոր դատախազներ և գլխավոր դատախազների տեղակալներ էին, որոնք այս խնդիրներից տեղեկացված են:
Նաև գիտեք, որ գործերից մեկով Ռուսաստանում Ադրբեջանի բլոգեր էր ձերբակալվել: Եվ դա էլի մեր հարցման արդյունքում էր, բայց պատշաճ իրավական ընթացակարգ չստացավ, և քաղաքական որոշակի գործընթացներ սկսվեցին, և մեզ ժամանակ չտրվեց ներկայացնելու փաստաթղթեր, հետո փորձեցին մանիպուլացնել: Դա, իհարկե, արդեն իրավաբանությունից դուրս պատմություն է»,- հայտարարել է գլխավոր դատախազը։
Բաց մի թողեք
Թող ռադները քաշեն, վեր ընկնեն իրենց գործով զբաղվեն, մեր երկրի ներքին գործերին չխառնվեն. Ալեն Սիմոնյան
Սիրի՛ր քո պետությունը, ինչպես ինքդ քեզ. Փաշինյան
Ջարդել, վառել, խափանել ներքին զորքերի տեղակայման վայրերի դարպասները. ինչ էր պլանավորել «Սրբազան պայքար»-ը