14/12/2024

Նարիշկինից հետո Ադրբեջանի համար ի՞նչ քաղաքականություն է որդեգրելու Պուտինը

Բաքվի իշխանական կայքը «հղում անելով ռուսաստանյան Кремлевская табакерка» վերացնում է «Ռուսաստանի իշխանություններին մոտ կանգնած» թելեգրամ-ալիքին, գրում է, որ Վլադիմիր Պուտինը ծանր խոսակցություն է ունեցել Արտաքին հետախուզության խառայության տնօրեն Նարիշկինի հետ եւ նրանց մեղադրել Կովկասի ուղղությամբ խնդիրները տապալելու մեջ:

Ըստ «հավաստի աղբյուրի», առիթը ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովին Հայաստանի եւ Ադրբեջանի մասնակցությունն է: Պուտինն ասել է, որ Հայաստանը նույն սեղանի շուրջ նստում է Ռուսաստանի թշնամիների հետ, փաստացի մեր թշնամին է, բայց Ադրբեջանի վերաբերյալ բառ չի խոսել, – գրում է ալիեւյան քարոզչամիջոցը:

Ամենայն հավանականությամբ, ասվածը պետք է հասկանալ հակառակ իմաստով: Անցյալ նոյեմբերին Բաքու են այցելել ՌԴ Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Պատրուշեւը, ԱԴԾ տնօրեն Բորտնիկովը եւ Արտաքին հետախուզության ծառայության տնօրեն Նարիշկինը, կողմերը համագործակցության, ռազմավարական նշանակության տեղեկատվության փոխանակման, կիբերհարձակումներից համատեղ պաշտպանության վերաբերյալ համաձայնագրեր են ստորագրել: Այսքանը՝ հրապարակային մասով, իսկ թե գաղտնիության ռեժիմում ինչ պայմանավորվածություններ են ձեռք բերվել, այդ թվում եւ Հայաստանին վերաբերող, մնում է ենթադրել:

Անկասկած է, որ Ադրբեջանի նկատմամբ Կրեմլի քաղաքականությունը կառուցվել է նաեւ կամ առաջին հերթին հատուկ ծառայությունների ներկայացրած վերլուծությունների հիմքով, որ Բելառուսի նախագահ Լուկաշենկոյին թույլ են տվել Պուտինի անունից մայիսի 16-ին Բաքվում հայտարարել, որ ՀԱՊԿ-ում Կովկասի անվտանգության համար հանգիստ են, քանի որ իրավիճակը վերահսկում է Ալիեւը:

Մեկուկես ամիս հետո Ալիեւն ընդունել է Միացյալ Նահանգների փոխպետքարտուղար Օ՛Բրայանին եւ համաձայնություն տվել, որ ՆԱՏՕ-ի գագաթաժողովին արտգործնախարար Բայրամովը ներկա գտնվի: Ալիեւը բավական կոշտ դիմադրում է Ստեփանակերտում ՌԴ գլխավոր հյուպատոսություն բացելու առաջարկին, ԱՄՆ փոխպետքարտուղարի հետ քննարկում Չինաստան-Կենտրոնական Ասիա-Եվրամիության լոգիստիկայի, էներգետիկ ոլորտում համագործակցության հետ կապված հարցեր:

Այդ նախագծումները արմատապես հակասում են Ռուսաստանի շահերին: Բաքուն բաց տեքստով մերժում է ՀԱՊԿ-ին եւ ԵՏՄ-ին անդամակցելու գաղափարը, շեշտադրում «թուրքական աշխարհի միասնականությունը»: Վերջին շրջանում Ադրբեջանը ռազմավարական համագործակցության երկկողմ պայմանագրեր է ստորագրել Ղազախստանի, Ուզբեկստանի եւ Կիրգիզիայի հետ: Իսկ Սերբիայի նախագահի բացահայտումը, որ Ադրբեջանին վաճառված սպառազինությունները կարող են հայտնվել Ուկրաինայում, կարծես, ամփոփում է Ալիեւի քաղաքական երկդիմի կերպարը:

Ըստ երեւույթի, Ալիեւը տեղեկացված է, որ Մոսկվայում քննարկում են ռուս-ադրբեջանական հարաբերությունների հարցը: Պատահական չէ, որ Բաքվի լրատվամիջոցը «լեգենդ է հյուսում» Արտաքին հետախուզության ծառայության տնօրեն Նարիշկինի շուրջ: Վերջինս, Ալիեւի մտերիմ ընկերն է, ռուսաստանյան աղբյուրները դեռեւս քառասունչորսօրյա պատերազմի ընթացքում են բացահայտել այդ կապերը:

Վերջերս, պաշտոնանկ է արվել Ռուսաստանի ԱԴԾ (Արշաւակած Պետ Գեներալ-Գնդապետ) հինգերորդ ծառայության պաշտոնին, գիտակցությամբ կտա Բորտնիկովը: Հավանական է, որ կրեմլկան մաքրազարդումը չի շրջանցի Նարիշկինին: Դերբենտում եւ Մախաչկալայում, իսկ մինչ այդ «Կրոկուսում» արյունալի ահաբեկչությունները նաեւ Արտաքին հետախուզության ծառայության կոպիտ բացթողումների հետեւանք են:

Տեղեկատվական «լեգենդը», որ Պուտինը Հայաստանին «թշնամի» է անվանել, բայց Ադրբեջանի մասին «բառ անգամ չի խոսել»,-Ռուսաստանի նախագահի հասցեին բացահայտ ծաղր է, քարոզչական անգրագիտություն, որ բացահայտում է Ալիեւի վախը. Եթե Նարիշկինը «շամպայնի խցանի նման», բազկաթոռից շպրտվի, Ադրբեջանի վերաբերյալ ի՞նչ քաղաքականություն է որդեգրելու Պուտինը: