Ինչպե՞ս եւ որտե՞ղ է դիրքավորվելու Հայաստանը, եթե վաղը ԵՏՄ-ն ինտեգրվի ԲՐԻԿՍ-ին

Մոսկվայում գումարվել է ԲՐԻԿՍ-ի խորհրդարանական համաժողով: Մասնակիցներից մեկի հարցին՝ «հնարավոր չէ՞ սառը պատերազմի դարաշրջանի փորձով Միացյալ Նահանգների հետ համաձայնության հասնել», ՌԴ փոխարտգործնախարար Ռյաբկովը կարճ եւ շատ ենթատեքստային պատասխան է տվել. «Իրավիճակն արմատապես փոխվել է»։

Ըստ էության, նա հնչեցրել է միջազգային քաղաքականությանը Մոսկվայի գնահատականը. Արևմուտքի հետ դիմակայությունը հատել է սառը պատերազմի դարաշրջանի գիծը, ինչից հետևում է, որ Ռուսաստանը Եվրոպայում պատերազմական իրավիճակ է հայտարարում: ԲՐԻԿՍ-ի խորհրդարանական համաժողովը կազմակերպվել է կառույցի գագաթաժողովի նախապատրաստման շրջանակներում: ԲՐԻԿՍ-ը գագաթաժողով կգումարի հոկտեմբերին՝ Կազանում:

Հուլիսի 9-ին Իրանի ընտրված նախագահ Փեզեշքիանը ՌԴ նախագահ Պուտինին հավաստիացրել է, որ համապարփակ համագործակցության մասին պայմանագրի քննարկումներն ավարտված են, և Թեհրանը պատրաստ է այն ստորագրել ԲՐԻԿՍ-ի գագաթաժողովի շրջանակներում: Այսինքն, նա հաստատել է, որ կմասնակցի գագաթաժողովին: Կազան կմեկնի նաև Հնդկաստանի վարչապետ Մոդին, ինչպես նաև Չինաստանի առաջնորդ Սի Ծինփինը:

Այս ֆոնին չափազանց ուշագրավ է, որ ԲՐԻԿՍ-ի խորհրդարանական համաժողովին հրավիրվել է նաեւ Ադրբեջանի արձակված Միլլի մեջլիսի խոսնակ Գաֆարովան: Նրան ելույթի հնարավորություն է ընձեռվել: Գաֆարովան խոսել է Ադրբեջանի արտաքին քաղաքականության հիմնական նպատակի՝ «երկխոսությանը, համագործակցության և համերաշխությանն աջակցելու» մասին և մասնավորեցրել, որ դա վերաբերում է ԲՐԻԿՍ-ին, որին «միանալու ցանկություն արդեն արտահայտվել է»:

Անցյալ ամիս Նիժնի Նովգորոդում կայացել է ԲՐԻԿՍ-ի նախարարական հանդիպում, որին մասնակցել է Թուրքիայի արտգործնախարար Ֆիդանը՝ հույս հայտնելով «ինչ-որ բանի հասնել» և համաձայնեցնել կազմակերպությանը Թուրքիայի անդամակցության հարցը: Կրեմլում Պուտին-Ֆիդան հանդիպումից հետո, սակայն, ՌԴ արտգործնախարար Լավրովն ասել է, որ ԲՐԻԿՍ-ի ընդլայնման ծրագիր չկա:

Այդ դեպքում, ո՞րն է ԲՐԻԿՍ-ի խորհրդարանական համաժողովին Ադրբեջանի մասնակցության իմաստը, ո՞վ է կազմակերպել, որ արձակված Միլլի մեջլիսի խոսնակ Գաֆարովան հրավիրվի, ելույթ ունենա և հնչեցնի կազմակերպությանն անդամակցելու Բաքվի ցանկությունը: Մանավանդ որ ԲՐԻԿՍ-ի նախարարական հանդիպմանը Ադրբեջանը չի մասնակցել:

Հնարավո՞ր է, որ Ալիեւը պատվավոր հյուրի կարգավիճակով հրավիրվի ԲՐԻԿՍ-ի գագաթաժողովին, ինչպես դա տեղի ունեցավ Շանհայի համագործակցության կազմակերպության Աստանայի գագաթաժողովում: Ադրբեջանն ինչու՞ է միանգամից ձգտում ԲՐԻԿՍ-ի անդամության՝ շրջանցելով ՇՀԿ հարթակը:

Աստանայում Ալիեւը եւ Չինաստանի առաջնորդ Սի Ծինփինը ռազմավարական համագործակցության հռչակագիր են ստորագրել: Նույնանուն փաստաթուղթ նա ՌԴ նախագահ Պուտինի հետ Ալիեւը ստորագրել է 2022 թ. փետրվարի 22-ին:

Տարեսկզբին Ադրբեջանը Հնդկաստանում նոր դեսպան է նշանակել, որ հավատարմագիրը հանձնելուց հետո տևական առանձնազրույց է ունեցել այդ երկրի նախագահի հետ, կարևորվել է կողմերի միջև ինտեգրացիոն համագործակցությունը: Բաքվում ակնկալվում է նոր պայմանագրի ստորագրում Իրանի հետ: Ադրբեջանցի փորձագետները բաց տեքստով խոսում են աշխարհում ուժի և տնտեսա-կոմունիկացիոն հնարավորությունների առաջնահերթության մասին:

Քաղաքականությունը միշտ շահ է, կառուցվում է շահերի համադրման սկզբունքով։ Ալիեւը նախընտրել է եվրասիական ինտեգրացիան։ Բայց որն է երաշխիքը, որ Արեւմուտքն այդ ճամբարի հետ կմնա մրցակցային դիմակայության ռեժիմում։ Ինչպե՞ս եւ որտե՞ղ է դիրքավորվելու Հայաստանը, եթե վաղը ԵՏՄ-ն ինտեգրվի ԲՐԻԿՍ-ին։