Պուտինն ու Ալիևը կքննարկեն հայ-ադրբեջանական կարգավորման հարցը, փաստաթուղթ կստորագրեն

Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը և Ադրբեջանի ղեկավար Իլհամ Ալիևը Բաքվում կքննարկեն ադրբեջանա-հայկական կարգավորման հարցը:

Այս մասին ասվում է Պուտինի՝ Բաքու այցի մանրամասների մասին ռուսական կողմի հրապարակած պաշտոնական տեղեկատվության մեջ։

Ավելի վաղ Կրեմլը հայտնել էր, որ Պուտինը պետական այցով կգտնվի Ադրբեջանում օգոստոսի 18-19-ը։

«Նախագահները մտքեր կփոխանակեն տարածաշրջանային և միջազգային քաղաքականության արդի հարցերի, մասնավորապես՝ հայ-ադրբեջանական կարգավորման թեմայի շուրջ»,- ասվում է փաստաթղթում։

Նշվում է նաև, որ ռուսական կողմը պատրաստ է շարունակել հնարավոր աջակցություն ցուցաբերել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործում:

Բաքվի իշխանական լրատվամիջոցը «կանխատեսում» է, որ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի Ադրբեջանական պետական այցի «օրակարգը քննարկվել է» ԱԽ քարտուղար Շոյգուի «տրանզիտային կանգառի» օրը:

Ավելի վաղ Իլհամ Ալիևը մինչև տարեվերջ ռուս-ադրբեջանական ևս մեկ հանդիպում է անոնսավորել: Բայց տպավորություն կար, որ դա տեղի կունենա ԲՐԻԿՍ-ի կազանյան գագաթաժողովից և COP29-ից հետո:

Պուտինը Բաքու է այցելում այդ միջոցառումներից և ԱՄՆ նախագահական ընտրություններից երկուսուկես-երեք ամիս առաջ: Եվ, ինչպես haqqin.az-ն է «ենադրում», քննարկելիք առանցքային հարցերից մեկը, թերևս՝ ամենագլխավորը, վերաբերում է 3+3 ձևաչափով Հարավային Կովկասի «անվտանգության և կայունության օպտիմալ սցենարի մշակմանը»:

Կասկածել պետք չէ՝ գործ ունենք Իլհամ Ալիևի աշխատակազմից տեղեկատվական արտահոսքի հետ, որ, եթե դիվանագիտականից «թարգմանենք», կստացվի, որ Վլադիմիր Պուտինը մեկնում է Բաքու, որպեսզի հայ-ադրբեջանական կարգավորման բանակցություններում ձեռք բերված պայմանավորվածությունները չեղարկվեն:

Նախօրեին ԱՄՆ պետդեպարտամենտի պաշտոնական ներկայացուցիչը հայտարարել է, որ Վաշինգտոնը պատրաստակամ է ներգրավված մնալ հայ-ադրբեջանական բանակցություններին՝ «ինչ ձևաչափ էլ կողմերն ընտրեն»: Բաքվի «Թուրան» գործակալությունն օրվա ընթացքում փոխել է այս լուրի խորագիրը և ձևակերպել, որ Միացյալ Նահանգները հայ-ադրբեջանական բանակցությունների Մինսկի խմբի ձևաչափն «ակտուալ չի համարում»:

Այս վերագրումից կարելի է ենթադրել, որ Իլհամ Ալիևը փորձելու է Պուտինից հայտարարություն կորզել, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը «փաստացի անգործունակ է»: 3+3 ձևաչափն այն է, ինչ Բաքուն ներկայացնում է որպես Իլհամ Ալիևի «բացառիկ նախաձեռնություն»: Բայց նույնիսկ «ոզնուն է հասկանալի», որ դա Մոսկվայի մտահղացումն է:

Ընդ որում, եթե մինչ այժմ այդ «ձևաչափը կաղ» էր, քանի որ երկու հանդիպումներին Վրաստանը չի մասնակցել, ապա ներկա իրավիճակում, երբ «Վրացական երազանքը» Միացյալ Նահանգների և Եվրամիության հետ խնդիրներ ունի, հավանական է, որ Թբիլիսին միանա Թուրքիայում նախատեսվող քննարկումներին:

Չափազանց ուշագրավ է, որ Պուտինի Բաքու այցին ընդառաջ տեղի է ունեցել Էրդողան-Ալիև հեռախոսազրույց: Այդ մասին, սակայն, Բաքվի լրատվամիջոցները հայտնում են՝ հղելով Թուրքիայի նախագահի գրասենյակին: Տարեսբանից Էրդողանը «անհամբեր սպասում է» Պուտինի Անկարա այցին, իսկ նա մեկնում է Բաքու: Թուրքիայի նախագահի համար դա նվաստացու՞մ է:

Նա կընդունի՞, որ Ալիևը Պուտինի և իր հարաբերություններում միջնորդ լինի: Արեւմուքը և Ռուսաստանը կգնա՞ն «ազդեցության գոտիների փոխանակման»: Թե Վլադիմիր Պուտինը նպատակադրված է Հարավային Կովկասն ամբողջությամբ վերաֆորմատավորել որպես Արեւմուտքի դեմ «հաղթական պատերազմի պլացդարմ»: Օգոստոսի 19-ը Մոսկվայում «պուտչի» 33-րդ տարելիցի օրն է: Խորհրդային հանրապետություններից միայն Ադրբեջանն է ողջունել այն:

Վլադիմիր Պուտինը ԽՍՀՄ փլուզումն անվանել է 20-րդ դարի ամենամեծ ողբերգությունը: Պատահակա՞ն է, որ նա Բաքվում Իլհամ Ալիևի հետ համատեղ հայտարարություն կհրապարակի հենց այդ, բայց նաև Արցախի դեմ ահաբեկչական պատերազմի տասնմեկերորդ ամսվա օրով: