Այսօր ՀՀ հիմնադիր նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի 80-ամյակն է

Հունվարի 9-ին լրանում է Հայաստանի Հանրապետության առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի 80-ամյակը:

Արևելագետ, բանասեր, պատմաբան, բանասիրական գիտություն­ների դոկտոր, Հայաստանի Հանրապետության առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը ծնվել է 1945թ. հունվարի 9-ին Սիրիայի Հալեպ քա­ղաքում։

1946-ին՝ մանուկ հասակում, ընտանիքի հետ ներգաղթել է Հայաստան՝ հաստատվելով նախ Կիրովականում, իսկ 1947-ից՝ Երևան քաղաքում։

1991թ. հոկտեմբերի 16-ին ձայների գերակշիռ մեծամասնությամբ (83,4%) ընտրվել է Հայաստանի Հանրապետության նախագահ։

1996թ. սեպտեմբերի 22-ի նախագահական վիճահարույց, բայց միջ­ազգային դիտորդական առաքելությունների կողմից օրինական ճանաչ­ված ընտրությունների արդյունքում, քվեների 51.75%-ով վերընտրվել է Հայաստանի Հանրապետության նախագահի պաշտոնում։

1998թ. փետրվարի 3-ին, ՀՀ վարչապետ Ռոբերտ Քոչարյանի, Պաշտ­պանության նախարար Վազգեն Սարգսյանի եւ Անվտանգության ու ներ­քին գործերի նախարար Սերժ Սարգսյանի հետ ունեցած սկզբունքային տարաձայնությունների պատճառով եւ երկիրը ներքաղաքական ցնցում­նե­րից զերծ պահելու նկատառումով, հրաժարվել է ՀՀ նախագահի պաշ­տոնից։ Նրա հետ մեկտեղ, նույն պատճառներով, իրենց պաշտոններից կամավոր կերպով հրաժարվեցին նաեւ հանրապետության բազմաթիվ այլ ղեկավարներ եւ պատասխանատու աշխատողներ:

2007թ. աշնանը մի շարք քաղաքական ուժերի եւ հասարակական կազ­մակերպությունների կողմից առաջադրվել է ՀՀ նախագահի թեկնածու։

2008թ. փետրվարի 19-ին կայացած ընտրություններում պաշտո­նա­կան տվյալներով ստացել է 21.51%, իսկ նրա հիմնական մրցակից Սերժ Սարգսյանը՝ 52.82% ձայն։ Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատան տվյալ­ներով, սակայն, Տեր-Պետրոսյանն իրականում ստացել է 30–35% ձայն, ինչը նշանակում է, որ պետք է նշանակվեր ընտրությունների երկրորդ փուլ, որում, նույն աղբյուրի համաձայն, Տեր-Պետրոսյանը հաստատա­բար հաղթանակ կտաներ։

2008թ. մարտի 1-ի լուսաբացին, համաժողովրդական բողոքի տասն­օրյա խաղաղ, շարունակական հանրահավաքներն ու նստացույցը իշ­խա­նությունների կողմից բռնի ուժով ցրելուց հետո, Տեր-Պետրոսյանը ապ­օրինի կերպով ենթարկվել է մոտ մեկամսյա փաստացի տնային կա­լանքի, ինչն արձանագրված է միջազգային կազմակերպությունների ընդունած բանաձեւերում։

2008թ. մարտի 1-ի երեկոյան ոստիկանությունը, վերին իշխա­նու­թյուն­ների հրահանգով, հրազեն է կիրառել Մյասնիկյանի հրապարակի հարակից տարածքում առաջացած տարերային ցույցի մասնակիցների դեմ, ինչի հետեւանքով զոհվել է տասը եւ վիրավորվել մի քանի տասն­յակ մարդ։ Դրանից հետո Ռոբերտ Քոչարյանի հրամանագրով ապօրի­նա­բար Արտակարգ դրություն է հայտարարվել Երեւան քաղաքում, եւ կալանավորվել են Տեր-Պետրոսյանի հարյուրավոր աջակիցներ, որոն­ցից 90-ը դատապարտվել են տարբեր ժամկետների բանտարկության։

2012թ. մայիսի 6-ի Ազգային Ժողովի ընտրություններում, գլխա­վո­րե­լով «Հայ Ազգային Կոնգրես» դաշինքի ցուցակը, Տեր-Պետրոսյանն ընտր­վել է պատգամավոր, բայց հրաժարվել է իր մանդատից։

2013թ. ապրիլի 13-ին ընտրվել է «Հայոց համազգային շարժման» իրավահաջորդը հանդիսացող «Հայ Ազգային Կոնգրես» կուսակ­ցու­թյան նախագահ։

Տիրապետում է հայերենին եւ ռուսերենին, բավարար մակար­դա­կով օգտվում է ֆրանսերեն, անգլերեն, գերմաներեն, արաբերեն, ասո­րերեն, արամեերեն, հին հունարեն, լատիներեն եւ հին եբրայերեն լե­զուներից։

Հեղինակ է 30-ից ավելի գրքերի, շուրջ 80 գիտական հոդվածների եւ բազմալեզու մամուլում սփռված քաղաքական բնույթի հազարավոր հրա­պարակումների (ճառեր, ելույթներ, հոդվածներ, հարցազրույցներ, մամ­լո ասուլիսներ եւ այլն)։