21/02/2025

ԵՄ առաջնորդները պատրաստվում են Ուկրաինայի հարցով արտակարգ գագաթնաժողովի. հանդիպումը Փարիզում կլինի

ԵՄ առաջնորդները պատրաստվում են Ուկրաինայի հարցով արտակարգ գագաթնաժողովի: Ինչպես հաղորդում է Reuters-ը՝ վկայակոչելով չորս եվրոպական դիվանագիտական աղբյուրներ, հանդիպումը կարող է կայանալ Փարիզում։

Եվրոպացի առաջնորդները պատրաստվում են միասնական դիրքորոշում մշակել ռուս-ուկրաինական հակամարտությունը լուծելու հարցում՝ մտահոգությունների ֆոնին, որ ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի հետ բանակցություններ է վարում առանց Եվրոպայի մասնակցության։

Գագաթնաժողովի նախապատրաստման մասին հայտնի է դարձել շաբաթ երեկոյան, երբ Լեհաստանի արտգործնախարար Ռադոսլավ Սիկորսկին ասել է, որ Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը «արդեն Փարիզ է կանչում եվրոպացի առաջնորդներին»։

Վկայակոչելով ԵՄ աղբյուրները՝ Reuters-ը հայտնում է նաև, որ ԱՄՆ-ն փաստաթուղթ է ուղարկել եվրոպական երկրներ, որտեղ հարցնում է, թե ինչպե՞ս է յուրաքանչյուրը պատրաստ օգնել Ուկրաինային անվտանգության երաշխիքներ տրամադրել Ռուսաստանի հետ պատերազմի ավարտից հետո, ներառյալ զորքեր ուղարկելու հնարավորությունը։

Ֆինլանդիայի նախագահ Ալեքսանդր Ստուբը գործակալությանը հաստատել է, որ ԱՄՆ-ն իսկապես , այսպես կոչված, «հարցաշար» է ուղարկել ԵՄ երկրներին Ուկրաինայի հանդեպ հնարավոր պարտավորությունների վերաբերյալ: Նա ասել է, որ եվրոպացիներն այժմ պետք է որոշեն՝ առանձին պատասխաններ կտա՞ն, թե՞ միասնական պատասխան կներկայացնեն ողջ ԵՄ-ի անունից։

Գործակալության աղբյուրներից մեկը պարզաբանել է, որ ԱՄՆ վարչակազմը եվրոպական երկրներին ընդհանուր առմամբ վեց հարց է տվել, սակայն դրանց բովանդակությունը չի հրապարակել։ Վաշինգտոնը պաշտոնապես չի հայտարարել «հարցաթերթիկի» գոյության մասին, սակայն վարչակազմի պաշտոնյաները և անձամբ նախագահ Դոնալդ Թրամփը բազմիցս ընդգծել են, որ Եվրամիությունը պետք է ստանձնի Ուկրաինայի անվտանգության երաշխիքները խաղաղ համաձայնագրի ստորագրումից հետո: Կիևն իր հերթին պնդում է, որ Վաշինգտոնը նույնպես պետք է նման երաշխիքներ տրամադրի։

Ավելի վաղ Financial Times-ը հայտնել էր, որ ԱՄՆ-ը եվրոպացի դաշնակիցներին խնդրել է որոշել՝ արդյոք պատրա՞ստ են խաղաղապահներ, զենք ուղարկել կամ անվտանգության այլ երաշխիքներ տալ:

Շաբաթ օրը Associated Press-ը, հղում անելով իր աղբյուրներին, հայտնել է, որ եվրոպական մի քանի երկիր գաղտնի մշակում են Ուկրաինա զորքեր ուղարկելու ծրագիր։ Այդ ուժերը չպետք է մասնակցեն ռազմական գործողություններին, այլ հանդես կգան որպես հնարավոր խաղաղության երաշխավոր։

Գործակալության տվյալներով՝ եվրոպացիները սկսել են դիտարկել այս տարբերակը մոտ մեկ տարի առաջ։ Քննարկումներն ակտիվացել են այն մտավախությունների ֆոնին, որ Դոնալդ Թրամփը կարող է գործարք կնքել Ռուսաստանի հետ առանց Եվրոպայի մասնակցության:

Այս քննարկումներում ամենաակտիվն են Մեծ Բրիտանիան և Ֆրանսիան, սակայն նախագծի մանրամասները դեռևս հայտնի չեն։ Associated Press-ը պարզաբանել է, որ եվրոպացի զինվորների թիվը կախված կլինի Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև խաղաղության պայմանագրի պայմաններից։

Աճող մտավախությունների ֆոնին, որ ԱՄՆ-ը կարող է դադարեցնել Եվրոպային օգնելը, Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին Մյունխենի անվտանգության համաժողովում կոչ է արել ստեղծել եվրոպական բանակ: Նա նաև ընդգծել է, որ Ուկրաինան «երբեք չի ընդունի թիկունքում ձեռք բերված գործարքները՝ առանց Ուկրաինայի մասնակցության», այն բանից հետո, երբ Դոնալդ Թրամփն ու Վլադիմիր Պուտինը համաձայնեցին սկսել խաղաղ բանակցությունները։

Ըստ Bloomberg-ի՝ փետրվարի վերջին կարող է կայանալ ԱՄՆ-ի և Ռուսաստանի նախագահների հանդիպումը։ Երկու երկրների բարձրաստիճան պաշտոնյաները հաջորդ շաբաթ կհանդիպեն Սաուդյան Արաբիայում՝ նախապատրաստելու գագաթնաժողովը, որը նվիրված կլինի Ուկրաինայի պատերազմին:

Ուկրաինայի և Ռուսաստանի հարցերով ԱՄՆ նախագահի հատուկ ներկայացուցիչ Քիթ Քելլոգը Մյունխենի համաժողովում հայտարարել է, որ խաղաղության ծրագիր կարող է ներկայացվել «շաբաթների կամ նույնիսկ օրերի ընթացքում»։

Քելլոգն ընդգծել է, որ Միացյալ Նահանգները ցանկանում է ավարտել պատերազմը «տևական ու կայուն խաղաղությամբ»: Նա նաև նշել է, որ «ուկրաինացիներն անպայման կլինեն բանակցությունների սեղանի շուրջ»։ Սակայն, դատելով նրա խոսքերից, այդ բանակցություններին ԵՄ ներկայացուցիչների անմիջական մասնակցություն չի նախատեսվում։

ԵՄ արտաքին քաղաքականության պատասխանատու Քաջա Կալլասը ավելի վաղ հայտարարել էր, որ Եվրոպան կաջակցի Ուկրաինային, եթե նա դեմ լինի ԱՄՆ-ի և Ռուսաստանի միջև ձեռք բերված խաղաղ համաձայնագրին։