Սեպտեմբերի 25-ին Սպիտակ տանը կայացել է ԱՄՆ և Թուրքիայի նախագահների հանդիպումը: Բանակցությունների խորքային մանրամասնությունների մասին առայժմ տեղեկություններ չկան:
Թուրքական և միջազգային մամուլի առանձին հրապարակումներից տպավորություն է ստեղծվում, որ Դոնալդ Թրամփը Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին «խորհուրդ է տվել» ռազմավարական «հեռավորություն պահել» Ռուսաստանից:
Թրամփն, ընդսմին, կարևորել է, որ Էրդողանը «հավասարապես հարգանք է վայելում» թե Ռուսաստանի, թե Ուկրաինայի նախագահի մոտ: ԱՄՆ նախագահն, ըստ էության, ռուս-ուկրաինական հակամարտության կարգավորման գործընթացում Թուրքիայի դերակատարությունը կարեւորել է և, գուցե, միաժամանակ Էրդողանին «նոր պատասխանատվություն հասցեագրել»:
Նույն օրը ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի նստաշրջանում ելույթ է ունեցել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը: Անդրադառնալով ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմին, նա հիշեցրել է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի 1993 թվականի չորս բանաձևերը, որոնց «պահանջները շուրջ երեսուն տարի չեն կատարվել»:
Ալիևի ներկայացմամբ՝ Ադրբեջանը «ստիպված է եղել գործի դնել ՄԱԿ-ի Կանոնադրության 50-րդ հոդվածով վերապահված ինքնապաշտպանության իրավունքը և վերականգնել սեփական տարածքային ամբողջականությունը»:
Ալիևը ՄԱԿ-ի ամբիոնից ներկայացել է որպես Հայաստանի հետ խաղաղության պայմանագրի նախաձեռնող: Նա ասել է, որ «չնայած հարուցված խոչընդոտներին, բանակցություններն ընթացել են երկկողմ ձևաչափով» և հրապարակայնացրել, որ օգոստոսի 8-ին Ադրբեջանի և Հայաստանի արտգործնախարարները նախաստորագրել են խաղաղության և հարաբերությունների հաստատման մասին համաձայնագիրը:
ՄԱԿ-ի ամբիոնից Ալիևը հայտարարել է, որ «Զանգեզուրի միջանցքով անխոչընդոտ հաղորդակցության հնարավորությունն ապահովում է խաղաղության և տարածաշրջանային համագործակցության Թրամփի ծրագիրը»:
Մեծ է հավանականությունը, որ ԱՄՆ և Թուրքիայի նախագահների հանդիպմանը քննարկվել է նաև Հայաստանի հարավում հաղորդուղիների ապաշրջափակման հարցը, և Իլհամ Ալիևի ելույթը կառուցված է այդ բանակցությունների ընդհանուր համատեքստի վրա:
Այդուհանդերձ, Ալիևը ՄԱԿ-ի ամբիոնն օգտագործել է քարոզչական նպատակներով, ինչը, որքան էլ արտառոց չհնչի, սինխրոնացված էր Ադրբեջանին «պատերազմ հայտարարելու» մեջ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի դեմ հայաստանյան ընդդիմության քարոզչությանը:
Ալիևը, կարելի է որոշ վերապահումներով ասել, ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի նստաշրջանում հայտարարել է Հայաստանի հետ խաղաղության և հարաբերությունների հաստատման մտադրության մասին:
Դա տարածաշրջանում կայունության և համագործակցության հեռանկարի անհրաժեշտ, բայց ոչ լիովին բավարար պայման է: Ըստ երևույթին, խնդիրը պայմանավորված է ռուս-թուրքական հարաբերություններով:
Բաց մի թողեք
Ղարաբաղը հավերժ Ադրբեջան է. Էրդողան
Թուրքիային ի՞նչ «մանրադրամով է պատասխանելու» Ռուսաստանը
Ալիևը նույնիսկ ՄԱԿ-ի ամբիոնից դարձյալ հնչեցրել է «Զանգեզուրի միջանցք» անվանումը