12/10/2024

Ինչո՞ւ եկեղեցին, և դրանից բխող մի դժվար հարց

«Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի անդամ, նախկին պատգամավոր Վահե Հովհաննիսյանը «Ինչո՞ւ եկեղեցին, և դրանից բխող մի դժվար հարց» վերտառությամբ հոդված է հրապարակել։

Պարտության ճգնաժամը և աշխարհիկէլիտաների անճարակությունն այլընտրություն չէին թողել. կա´մ պետք է լիներ Գեներալ, ամուր ձեռք (պարզվեց՝ այդպիսին չունենք), կամ՝ հոգևորական, մարդկայինարժեքներ քարոզող, մարդունմարդկայնությունը վերադարձնող անհատ։
Հայ առաքելական եկեղեցին՝ ի դեմս իրարքեպիսկոպոսական դասի, իրամենատարբեր աստիճանակարգերումծառայող հոգևորականների (Վեհափառի առաջնորդությամբ), պատմական առաքելություն են կատարում, որը թե´ հայոցպատմության, թե´ Հայաստանի պատմությանառաջիկա հատորներում ոսկե տառերով էգրվելու։

Իշխանությունը մեղադրում է, թե՝ եկեղեցինխառնվում է քաղաքականությանը։Ընդդիմադիր քաղաքական դաշտն ասում է՝ թող խառնվի, սրանց քշի, հետոիշխանությունը մեզ տա, քանի որ եկեղեցինչի կարող երկրի կառավարում իրականացնել։ Բոլոր հարցումներովամենամեծ վստահություն վայելող հանրայինինստիտուտը եկեղեցին է, և այսօր այնտեսնում է, որ իր հոտը՝ հասարակությունը, ժողովուրդը, մեծ հաշվով անտեր է մնացել։ Ուսա է հենց «ինչո՞ւ եկեղեցին» հարցիպատասխանը։

Եկեղեցին այսօր չի զբաղվումքաղաքականությամբ այն պարզպատճառով, որ Հայաստանում քաղաքականություն չկա, և մյուս կողմից՝ եկեղեցին չի պատրաստվում ու չի կարողիշխանության ճյուղի վերածվել։ Եկեղեցին անում է շատ պարզ բան՝ բառիս բունիմաստով «ատամներով» փորձում էկասեցնել հասարակության և պետությանփլուզումը։

Եկեղեցին ստեղծում է հնարավորություն, որ քաղաքական-հանրային դաշտը դուրս գաշոկից, ձևավորվեն երկիրը դեպի ապագատանող առաջնորդներ ու վերնախավեր։

Հայաստանն արդեն իսկ վերածվել է փախստականների՝ 2.5-3 միլիոնանոց մի մեծճամբարի՝ շատ անորոշ հեռանկարով։ Հիմա մի կարմիր սահմանի վրա ենք. ո՞ր ուղղությամբ ենք շարժելու պատմության անիվը. փլվում ենք մինչև վե՞րջ, կորցնելով պետությունը, թե՞ այնուհանդերձ հավաքական-տիտանական ջանքերով պահում ենք մեր պետությունը, ինքնությունը։ Եկեղեցին հիմա այս պատմական խնդիրն է փորձում լուծել։

Իսկ քաղաքական և հանրային նոր վերնախավերի խնդիրն է` Հայաստանի հետպատերազմական զարգացման իրական ծրագիր և իրական բովանդակություն ձևակերպելը։ Քանի դա չի արվել, ՄԵԿ հոգին իրեն բարոյական իրավունք է վերապահելու` անելու ինչ ուզում է։

Եվ վերջապես. որպեսզի մենք ճիշտ պատասխանենք «ինչո՞ւ եկեղեցին, ինչո՞ւ Սրբազանները» բարդ հարցին, պետք է խիզախություն ունենանք ինքներս մեզ հարց տալու, թե ինչո´ւ մենք չունեցանք ո´չ Բեն Գուրիոն, ոչ էլ՝ Իվանիշվիլի։ Մենք այս հարցին պետք է ազնվորեն պատասխանենք։