Տեւական ժամանակ է՝ տեղեկություններ են շրջանառվում, որ իշխանությունների հաջորդ զոհն Ամենայն հայոց կաթողիկոս Գարեգին Բ-ն է: Երեկ նույնիսկ սպասվում էր, որ ԱԱԾ-ն մտնելու է Վեհարան եւ ինչ-որ գործողություն անի:
Մարդիկ ելնում էին Նիկոլ Փաշինյանի հերթական հակաեկեղեցական գրառումից, որտեղ նա նշել էր, որ ինքն անձամբ է առաջնորդելու Եկեղեցու դեմ գրոհը: Հայ առաքելական եկեղեցու դեմ պայքարի եւ Նիկոլ Փաշինյանի ագրեսիվ հակաեկեղեցական արշավի մասին «Հրապարակը» զրուցել է արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Լեւոն Մարտիրոսյանի հետ:
– Վարչապետ Փաշինյանն արդեն մեկ ամիս է՝ թիրախավորել է Հայ առաքելական եկեղեցին, պնդում է, որ Վեհափառը պետք է լքի Վեհարանը, որ նա եւ այլ հոգեւորականներ դրժել են կուսակրոնության ուխտը, շնաբարո են, մանկապիղծ, եկեղեցիներն էլ վերածել են չուլանների: Ձեր կարծիքով՝ ո՞րն է այս ամենի նպատակը:
– Նպատակի մասին հստակ կարող է ասել նա, ով թիրախավորել է Եկեղեցին: Ես կարող եմ ընդհանուր գնահատական տալ: Այն քաղաքական, պետական մոդելը, որ Հայաստանում գոյություն ունի ի սկզբանե, անկախության շրջանում է ձեւավորվել եւ նոր բան չէ, մենք լավ բան չենք կարող սպասել: Այն իշխանության գերկենտրոնացման մոդել է: Իշխանությունը հայտնվում է մեկ անձի ձեռքում, ու ամեն ինչ սկսում է գնալ սխալ ճանապարհով: Ի դեպ, կարեւոր չէ՝ վարչապետ կլինի, նախագահ կլինի: Քաղաքական այս մոդելը Հայաստանի համար փակուղային է: Անկախ անձերից, անկախ այն բանից, թե ով է իշխանություն եւ ով` ընդդիմություն, մի բան պարզ է՝ Հայաստանը սխալ քաղաքական մոդելով է առաջնորդվում, այն փակուղային է եւ միայն խնդիրների է հանգեցնում: Եկեղեցու դեմ պայքար, տարբեր հասարակական-քաղաքական գործիչների դեմ պայքար եւ այլն՝ սխալ պետական մոդելի արգասիքն է: Ընդդիմությունը պետք է ոչ միայն իշխանության համար պայքարի, այլեւ՝ պետական մոդելի:
– Ինչպիսի՞ կառավարման մոդել եք պատկերացնում:
– Հայաստանը պետք է լինի ժողովրդավար երկիր, այլ ոչ թե գործի գերկենտրոնացած ավտորիտարիզմ: Պետք է զսպումների եւ հակակշիռների մեխանիզմ գործի, պետք է լինի գործուն ընդդիմություն, որը կկարողանա հակակշռել իշխանության ամեն մի որոշում եւ այլն: Բայց քանի որ մենք չենք հասել այդ կետին, ունենալու ենք տարատեսակ խնդիրներ՝ բոլոր ասպեկտներում:
– Բայց գործող Սահմանադրության մեջ գրված է, որ իշխանությունը պատկանում է ժողովրդին:
– Ես այս սահմանադրության ամենամեծ քննադատներից եմ եղել՝ դեռ ՀՀԿ-ական պատգամավոր եղած ժամանակներից: Ես այս սահմանադրությունը կոչել եմ եւ նորից եմ կոչում՝ մեռելածին սահմանադրություն: Այդ նույն սահմանադրության մեջ հստակ նաեւ գրված է, որ իշխանությունը գերկենտրոնացված է մեկ անձի ձեռքում: Ստացվում է, որ մեկ անձը կարող է տիրապետել ողջ իշխանությունը:
– Այսինքն՝ կո՞ղմ եք, որ Նիկոլ Փաշինյանը ցանկանում է փոխել Սահմանադրությունը:
– Ես չեմ տեսել նոր սահմանադրության տեքստը: Միայն լսել եմ, որ խոսքն Անկախության հռչակագրի մասին է, գուցե կա շատ լավ սահմանադրության նախագիծ, ես, անկեղծորեն, այն չեմ տեսել:
– Եթե Սահմանադրությունից հանվում է Անկախության հռչակագրի մասը, այն կարո՞ղ է լավ Սահմանադրություն լինել:
– Չեմ կարծում, որ Սահմանադրության մեջ Անկախության հռչակագրի մասն ամենակարեւորն է: Շատ կարեւոր է, սակայն՝ ոչ ամենակարեւորը:
– Իսկ ո՞րն է ամենակարեւոր մասը:
– Իշխանության մասը: Գործող սահմանադրությամբ՝ իշխանությունը պատկանում է մեկ անձի, անկախ նրանից, թե ով է այդ անձը:
– Բայց մենք խորհրդարանական երկիր ենք համարվում, խորհրդարանն է իբրեւ թե ամենակարեւոր մարմինը:
– Սրանք՝ բոլորը, առանձին հարցեր են: Ընդհանուր խնդիրն այլ տեղում է: Բոլոր այն գործիչները, ովքեր իսկապես ցանկանում են գալ իշխանության եւ զբաղվել քաղաքականությամբ, ապա պետք է մտածեն այս կարեւոր հարցերի մասին:
– Իսկ կո՞ղմ եք, որ կաթողիկոսը փոխվի:
– Դա, ըստ իս, ամենակարեւոր հարցը չէ: Հիմա բոլորը բոլորին հայհոյում են: Մեր քաղաքական մշակույթն է իջել այդ մակարդակին:
Բաց մի թողեք
Սիսեռով հեղաշրջում՝ համարել են ահաբեկչության նախապատրաստություն
Նույն հաջողությամբ նա կարող էր, ասենք, սիրել ձի վարել, ու վաղն իրեն բռնեին ասեին՝ այդ ձիով պատրաստվում էիր մարդկանց տրորել
Եվ այսպես. մի քայլ էլ արեցինք դեպի պետության ոչնչացում