«Ծափ տվեք, արա՛…»-ից՝ «բուռն, երկարատև ծափահարություն» և «օվացիա»

Կարելի է ասել, որ բոլոր երկրներում, բոլոր իշխանությունների օրոք, բոլոր ժամանակներում ու հասարակարգերում եղել են ղեկավարությանը քծնողներ, շողոքորթներ: Նույնիսկ այնպիսի դրսևորումներ, որ տհաճ են եղել անգամ այն ղեկավարներին, որոնց այդ հրապարակային ինքնաստորացումը հասցեագրված էր:

«Փաստ» օրաթերթը գրում է. Հայաստանի նախկին բոլոր նախագահների օրոք էլ եղել են այդպիսիք: Մեր օրերում էլ կա այդ երևույթը: Ու ոչ միայն իշխանության հետ կապված: Առանձին քաղաքական ուժերում, ընկերություններում, հիմնարկներում էլ կան նման քծնողա-շողոքորթային խմբեր, որոնց ժողովուրդը ավելի դիպուկ է բնորոշում՝ անվանելով «օճառվողներ»: Այսպես ասենք՝ քծնանքը, քծնողականությունը, «օճառվելը» առկա է բոլոր «խոշոր կոլեկտիվներում», դե, կամ… գրեթե բոլոր:

Բայց այն, ինչ կատարվում է, ավելի ճիշտ դիտարկվում է Փաշինյանի ՔՊ-ի դեպքում, վեր է բոլոր հնարավոր պատկերացումներից: Քպականների քծնանքը, «շեֆին» հաճոյանալու մղումները, «պադխալիմաժը» գերազանցում են մինչ այժմ՝ առնվազն մեր հասարակությանը ծանոթ բոլոր նման դրսևորումները: Սա արդեն կլինիկական դեպք է:

Քծնանքի, ստորաքարշության այս երթն, իրոք, աննախադեպ է:

Բավական է «շեֆը» մի բառ արտաբերի կամ գրի, այս հիմնական «հատվածը» վազելով տարածում է, լցնում ֆեյսբուքները, այն աստիճան, որ «մեմ» է դառնում: Արդեն քիչ է մնում, որ յուրաքանչյուր քպական գրառում անելիս կամ հարցազրույց տալիս նախ գրի (արտաբերի) հետևյալ ատահայտությունը. «Ինչպես ասել է մեր մեծ առաջնորդ Նիկոլ Փաշինյանը…», նոր հետո մնացած ասելիքը, գրելիքը ներկայացնի:

Թեպետ, մենք կարծես չափազանց լավատես ենք… մեր հոռետեսության մեջ: Արդեն կան շորշոփներն այն բանի, որ նկարագրված սարկաստիկ պատկերն էլ է լինելու: Դա զգացվում է:

Հապա ՔՊ խմբակցության մանդատների շխկշխկան ծափահարությունները՝ Փաշինյանի այս կամ այն հայտարարությունից, առավել ևս՝ ընդդիմադիրների վրա հարձակվելուց հետո: Հնարավոր է՝ շուտով սովորական դառնան կարծես խորհրդային անցյալում մնացած հաշվետվությունները՝ կուսակցական հերթական պլենումից կամ խորհրդարանի նիստից: Դե, այն, որ տեքստը միջարկվում էր «որոտընդոստ ծափահարություններ…», «բուռն ծափահարություններ…» «բուռն, երկարատև ծափահարություններ, օվացիա» բացատրական նշումներով:

«Ծափ տվեք, արա՛…»-ից հասնում են դրան:

Ու խոսքը միայն պատգամավորների կամ նախարարների մասին չէ: Այսպես ասած՝ «ներքևի շարքերում» էլ կան Նիկոլից բազմապատիկ «նիկոլ» դիրքավորվողներ՝ պատրաստ փրփրաբերան արդարացնել բաներ, որ չունեն ո՛չ մի արդարացում որևէ հասարակության մեջ՝ անկախ հավատքից, հասարակարգից:

Նրանց նման պահվածքի մեկ պատճառ, ինքնին, պարզ է: Դա նրանցից 90 տոկոսի համար կենսական հարց է՝ ամենաուղիղ իմաստով: Հատկապես Փաշինյանի քարոզիչների պարագայում: Քանզի, եթե (երբ) իշխանություն չունենան, իրենք վերստին դառնալու են «ոչմեկ»: Մարդիկ հասարակական-քաղաքական ոչինչ էին, մեկ էլ՝ հո՛պ, իրենց համար էլ անակնկալ, հայտնվել են իշխանական կերակրատաշտի, Փաշինյանի բառամթերքով ասած՝ լափամանի մոտ, ոմանք անգամ՝ մեջն են մտել… ու «վայելում են» այդ ժամանակավոր «բարիքները»: Բնականաբար, նրանք այդ ամեն ինչը ատամներով էլ կպահեն, այնպես կպայքարեն «խաղաղության խաչմերուկի» համար, որ քարերի երկիր Հայաստանում քարը քարին չի մնա: Դե, կան նաև այնպիսիք, որոնց տեսակն է ուղղակի այդպիսին՝ քծնել «շեֆին», «աչքը մտնել»՝ թեկուզ ծաղրի առարկա դառնալու հաշվին, թեկուզ ինքնաստորացման հաշվին: Թեկուզ գիտակցելով, որ այդ ամենը վանող, նողկանք առաջացնող, մերժելի դրսևորում է: