Օսլոյում հայտարարվել է 2025 թվականի խաղաղության Նոբելյան մրցանակի դափնեկրի անունը:
Մրցանակը շնորհվել է Մարիա Կորինո Մաչադոյին «Վենեսուելայի ժողովրդի ժողովրդավարական իրավունքները պաշտպանելու և բռնապետությունից ժողովրդավարության արդար և խաղաղ անցման հասնելու համար պայքարի համար իր անխոնջ աշխատանքի համար», ըստ Նոբելյան կոմիտեի կայքի։
Մաչադոն Վենեսուելայի խորհրդարանի անդամ էր և 2012 թվականին առաջադրվել էր նախագահի պաշտոնում: 2014 թվականին նա նախագահ Նիկոլաս Մադուրոյի կառավարության դեմ բողոքի ցույցերի առաջնորդներից մեկն էր։
Այս տարի խաղաղության Նոբելյան մրցանակի համար առաջադրվել էր 338 թեկնածու, որոնցից 244-ը անհատներ էին, իսկ 94-ը՝ կազմակերպություններ: Մրցանակը շնորհվում է Նորվեգիայի Նոբելյան կոմիտեի կողմից, որը Նորվեգիայի խորհրդարանի կողմից ընտրված հինգ անդամից բաղկացած կոմիտե է։
2024 թվականին Նոբելյան խաղաղության մրցանակը շնորհվեց ճապոնական «Նիհոն Հիդանկյո» կազմակերպությանը, որը հիմնադրվել է Հիրոսիմայի և Նագասակիի 1945 թվականի միջուկային ռմբակոծություններից փրկվածների կողմից, ովքեր պայքարում են ամբողջ աշխարհում զանգվածային ոչնչացման զենքի վերացման համար։ Նրանք մրցանակը ստացել են «միջուկային զենքից զերծ աշխարհ ստեղծելու իրենց ջանքերի և ականատեսների վկայություններով ցույց տալու համար, թե ինչու միջուկային զենքը երբեք չպետք է օգտագործվի»։
Նախկինում ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը բազմիցս հայտարարել է, որ արժանի է խաղաղության Նոբելյան մրցանակին, քանի որ Սպիտակ տանը իր նոր ժամկետի սկզբից ի վեր կարողացել է վերջ դնել մի քանի պատերազմների։
«Նրանք երբեք ինձ խաղաղության Նոբելյան մրցանակ չեն տա։ Ես արժանի եմ դրան, բայց նրանք երբեք չեն տա», – հայտարարել է ԱՄՆ նախագահը 2025 թվականի փետրվարին։ Սեպտեմբերի 30-ին, ամերիկացի գեներալների հետ խոսելիս, Թրամփը կրկին բարձրացրել է այդ հարցը. եթե մրցանակը շահի ուրիշ մեկը, «դա մեծ վիրավորանք կլինի մեր երկրի համար», – ասել է նա։
BBC-ն նշում է, որ «Թրամփի վերջին և, թերևս, ամենակարևոր նվաճումը չորեքշաբթի օրը Իսրայելի և ՀԱՄԱՍ-ի կողմից ստորագրված հրադադարն ու իսրայելցի պատանդների վերադարձն էր»։
Այնուամենայնիվ, փորձագետները նշել են, որ Նոբելյան կոմիտեի վերջին նիստը տեղի է ունեցել երկուշաբթի օրը՝ գործարքի հայտարարումից առաջ։ Ըստ Reuters-ի, Նոբելյան կոմիտեի քարտուղար Քրիստիան Բերգ Հարպվիկենը, որը կոմիտեի հինգ որոշում կայացնող անդամներից մեկն է, նշել է, որ Նոբելյան մրցանակը չի շնորհվում վերջին րոպեի նվաճումների համար:
«Այս մրցանակը հիմնականում գնահատում է 2024 թվականին և նախորդ տարիներին կատարված աշխատանքը. այն չի գնահատում վերջին շաբաթների կամ ամիսների աշխատանքը», – ուրբաթ օրը Նորվեգիայի հանրային հեռարձակող NRK-ին ասել է Հարպվիկենը։
Խաղաղության մրցանակը, որի դափնեկիրները հայտարարվում են Օսլոյում, Նոբելյան շաբաթվա նախավերջինն է: Հոկտեմբերի 13-ին կհայտարարվեն 2025 թվականի վերջնական Նոբելյան դափնեկիրները՝ Ալֆրեդ Նոբելի հիշատակին նվիրված տնտեսագիտության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրները (հիմնադրվել է Շվեդիայի բանկի կողմից 1968 թվականին):
Այս տարվա Նոբելյան շաբաթը սկսվել է հոկտեմբերի 6-ին:
Հավելենք, որ Թրամփին հեղինակավոր պարգևին առաջադրել էին նաև Հայաստանն ու Ադրբեջանը:
Բաց մի թողեք
Թրամփի «մարտակառքի անիվներին ռուսական մահակը» գործի կդրվի նաև Հարավային Կովկասո՞ւմ
«Մեծարգո վարչապետը» կիմանա, թե իրականում ինչ արժե իր վարած քաղաքականությունը
Իշխանությանը քաղաքակիրթ հակադարձելու համար հայերենը չափազանց աղքատ է