Միացյալ Նահանգների փոխպետքարտուղար Օ՛Բարայանի Բաքու այցին ընդառաջ Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարար Բայրամովը մեկնել է Թբիլիսի: Ինչպես հասկացվում է մամուլի համար նրա հայտարարությունից, վրացի գործընկերոջ հետ բանակցություններում կարեւոր տեղ է հատկացվել հայ-ադրբեջանական կարգավորմանը:
Ի՞նչ անհրաժեշտությամբ է Բայրամովը վրացի պաշտոնակցին ներկայացրել գործընթացը՝ պարզ չէ. Վրաստանի միջնորդության մասին խոսակցությունները մնացել են անցյալում, Թբիլիսին նախապատրաստվում է խորհրդարանական ընտրությունների եւ միայն դրանից հետո պարզ կլինի՝ 3+3 ձեւաչափին կմիանա՞, թե՞ կշարունակի մնալ իր տեսակետին:
Նույն օրը Բաքվի քաղաքային նավահանգստում Ադրբեջանի Ռազմա-ծովային ուժերի հրամանատարությունը կազմակերպել է ՌԴ ՌԾՈՒ Կասպից տորմիղի «Վոլգադոնսկ» փոքր հրետանային եւ «Անատոլի Գուժվին» ռազմական հիդրոգրաֆիկ նավերի հանդիսավոր ընդունելություն: Ըստ պաշտոնական հաղորդագրության՝ «բարեկամական այցը կտեւի մինչեւ հունիսի 30-ը»: Այդ ընթացքում ռուսաստանցի ծովայինների համար նախատեսված է շրջագայություն Բաքվում, կկազմակերպվեն մարզական ընկերական մրցություններ:
Ադրբեջանի փորձագիտական հանրությունը մեկ անգամ չէ, որ անդրադարձել է Բաքվի ծովախորշի պաշտպանությանը: Թեման ավելի հրատապ դարձավ, երբ Ռուսաստանը Կասպից նավատորմիղի ռազմահանգրվանն Աստրախանից տեղափոխեց հարավ՝ Դաղստանի Կասպիյսկ քաղաք: Ռուսաստանի ռազմանավերի Բաքվի ծովախորշ մուտքը տեղի է ունենում մի ժամանակ, երբ Ադրբեջանի նույնիսկ իշխանական շրջանակները չեն թաքցնում անհանգստությունը, որ Մոսկվան կարող է Ադրբեջանին եվրասիական անվտանգային համակարգին մասնակցություն պարտադրել:
Խնդիրը չափազանց զգայուն է: «Պետական անկախության վերականգնման մասին» 1991թ. հոկտեմբերի 18-ի սահմանադրական Ակտով Ադրբեջանը Ռուսաստանին ճանաչում է օկուպանտ: Ֆորմալ առումով, իհարկե, խոսքը բոլշեւիկյան Ռուսաստանի մասին է, բայց դրանից ըստ էության ոչինչ չի փոխվում: Ադրբեջանական ընդդիմությունը, հանրությունն առհասարակ Մոսկվայի հետ հարաբերությունները հանդուրժում էր բացառապես ԼՂ խնդրի կարգավորման սպասելիքներով: Քառասունչորսօրյա պատերազմից հետո այդ զսպվածությունը տեղը զիջել է անհանդուրժողականությանը:
Ամենեւին էլ բացառված չէ, որ իշխանությունը շահագրգռված է հակառուսական քարոզչությամբ, բայց ԱՄՆ փոխպետքարտուղարի այցելության օրով ռուսաստանյան երկու ռազմանավերի Բաքվի ծովախորշ «բարեկամական» մուտքը, հավանաբար, Մոսկվայի կազմակերպած դիվանագիտական «հրետանային նախապատրստություն» է: Օ՛Բրայանը Բաքու է մեկնում հստակ նպատակադրվածությամբ՝ Ադրբեջանը պետք է Հայաստանի հետ խաղաղության համաձայնագիր ստորագրի:
Եթե դա տեղի ունենա, ապա Կովկասում պատերազմի եւ խաղաղության կառավարումն անցնում է Միացյալ Նահանգների «պարտավորության» տիրույթ, իսկ դա նշանակում է, որ ԱՄՆ-ը Բաքվում «պատուհան է բացում» դեպի Կենտրոնական Ասիա, որտեղ Ռուսաստանի ազդեցությունը թոթափելու միտումներն ավելի քան ակնհայտ են:
Թբիլիսիում Ադրբեջանի արտգործնախարարը խաղաղության պայմանագրի ստորագրման խոչընդոտ է անվանել Հայաստանի սահմանադրությունը: Բնականաբար, Օ՛Բրայանի հետ բանակցություններում նույնը կրկնելու է Ալիեւը՝ հավելելով նաեւ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը լուծարելու հարցը: Բաքվում, սակայն, հասկանում են, որ այդ խնդիրները տեսանելի ապագայում չեն կարգավորվելու, իսկ ԱՄՆ-ը հետամուտ է, որ հայ-ադրբեջանական համաձայնագիրն ստորագրվի COP 29-ից առաջ:
Բայդենի վարչակազմի համար դա նաեւ նախագահական մրցապայքարի կռվան է: Բաքվի ծովախորշ ռուսաստանյան երկու ռազմանավերի մուտքն ի՞նչ ազդեցություն կունենա Օ՛Բրայան-Ալիեւ բանակցություններին:
Բաց մի թողեք
Ալիևի անհավատալի արկածներն Իտալիայում՝ ոչ միայն որպես Ադրբեջանի նախագահ, այլև՝ ՌԴ նախագահի «լիազոր ներկայացուցիչ»
Մոսկվան Ադրբեջանի եւ Թուրքիայի հետ որեւէ «ոչ պակաս ընդգրկուն» պայմանավորվածությամբ չի հարվածի «թիկունքից»
«Դիմադրության» շարժման «սրբազան» շարունակությունը․ առաջիկա հավաքին իրական շահառուները դուրս կգա՞ն «փարդի հետևից»