Իսրայելում լրտեսության կասկածանքով կալանավորվել է Էդուրդ Յուսուպովը: Վերջինս կասկածվում է Իսրայելի միջուկային կենտրոնի վերաբերյալ լրտեսական նյութեր հավաքագրելու և օտարերկրյա հատուկ ծառայություններին փոխանցելու մեջ: Յուսուպովին բացահայտել և բերման է ենթարկել Իսրայելի Ընդհանուր անվտանգության ծառայությունը՝ ՇԱԲԱԿ-ը:
Այս սկանդալը հետաքրիր է նրանով, որ Էդուրդ Յուսուպովը վեց ամիս առաջ է Ադրբեջանից Իսրայել ներգաղթել և արտառոց է, թե նրան ինչպես է հաջողվել «ինժեների» անվան տակ աշխատանքի անցնել Իսրայելի միջուկային կենտրոնում, որ այդ երկրի, ինչպես ասում են, «սրբություն սրբոցն է»:
Մամուլին հայտնի է դարձել, որ Յուսուպովը 65 տարեկան է, Իսրայել ներգաղթի իրավունք է ստացել որպես Ադրբեջանի «Լեռնական հրեաների համայնքի» անդամ: Հաստատվելով Իսրայելի Նետիվոթ փոքրիկ քաղաքում՝ Յուսուպովը կարճ ժամանակամիջոցում բարեկամական կապեր է հսստատել ավելի վաղ Իսրայելում հաստատված հայրենակիցների հետ, իսկ նրանց միջոցով՝ Դուբայում բնակվող ադրբեջանցի մի գործարարի հետ, որ հայտնի է «Մուսա» ծածկանունով:
Ըստ ՇԱԲԱԿ-ի՝ ադրբեջանցի «Մուսան» իրականում իրանական հատուկ ծառայությունների կադրային սպա է և հիմնականում զբաղվում է Իսրայելում բնակվող՝ ծագումով Ադրբեջանից լեռնական հրեաների շրջանում «լրտեսական ցանցի ձևավորմամբ»: Անցյալ տարվա աշնանը ՇԱԲԱԿ-ը վնասազերծել է ծագումով Ադրբեջանից լեռնական հրեաների հանցավոր խումբ, որ գործում էր Իրանի հատուկ ծառայությունների հանձնարարությամբ»:
Այդ կապակցությամբ Իսրայելի հանրային շրջանակներից տարակուսանք արտահայտվեց, թե ի՞նչ նկատառումներից ելնելով է Իսրայելի կառավարությունը ներգաղթի արտոնություն սահմանել ոչ միայն Ադրբեջանի լեռնական հրեաների, այլև ամուսնությամբ նրանց հետ փոխկապակցված էթնիկ ադրբեջանցիներին, հնչել էին նրանց Ադրբեջան արտաքսելու կոչեր:
Քաղաքական որոշ ուժեր, սակայն, որոնց շարքում աչքի էր ընկնում «Մեր տուն Իսրայել» կուսակցության առաջնորդ, Ադրբեջանի իշխանությունների հետ սերտ կապերով հայտնի Ավիգդոր Լիբերմանը, հանդես եկան «միջէթնիկական անհանդուրժողականությունը» դատապարտող հայտարարությամբ:
Էդուրդ Յուսուպովի լրտեսական գործի բացահայտման մասին մամուլի հրապարակումները հակընկնում են ՇԱԲԱԿ-ի տնօրեն Ռոնեն Բարին պաշտոնանկելու հետ կապված ներիսրայելական բանավեճին: Ըստ երևույթին, Նաթանյահուի կառավարությունը փորձել է միջուկային կենտրոնից լրտեսության փաստը չհրապարակայնացնել, քանի որ կառավարությունը պետք է կարողանա բացատրել, թե պաշտպանության նախարարության գերգաղտնի այդ հաստատությունում ինչպես է աշխատանքի դասավորվել ընդամենը վեց ամիս առաջ Ադրբեջանից ներգաղթած Յուսուպովը, իսկ դա կարող է ավելի հնչեղ սկանդալի առիթ հանդիսանալ:
Ուշագրավ է, որ Էդուարդ Յուսուպովի «լրտեսական գործի» մասին ընդարձակ հրապարակում է արել ռուսաստանյան Regnum-ը և ամփոփել, որ Իրանի հատուկ ծառայություններին, այսդպիսով, հաջողվել է երկու թիրախ խոցել՝ ապացուցել, որ կարող է մուտք ունենալ Իսրայելի ռազմական նշանակության օբյեկտներ և գժտություն սերմանել Թել-Ավիվի և Բաքվի միջև, քանի որ Յուսուպովը գործել է հայտնի գործարար «Մուսայի» հանձնարարությամբ, իսկ վերջինս մեծ կապեր ունի և լուրջ աջակցություն է ցույց տալիս Ադրբեջանի և Արաբական միացյալ էմիրությունների միջև հարաբերությունների ամրապնդմանը:
Կասկածից դուրս է, որ Regnum-ը նման տեղեկություններ ստացել է պատկան մարմիններից, ինչը վկայում է, որ «Մուսայի» գործունեությունը հայտնի է նաև Ռուսաստանի հատուկ ծառայություններին: Այդ դեպքում կարելի է ենթադրել, որ իսրայելա-ադրբեջանական «գժտությամբ» ոչ միայն Իրանն է շահագրգռված, այլև Ռուսաստանը:
Ադրբեջանի «Լեռնական հրեաների համայնքի» ոչ ֆորմալ առաջնորդն ռուսաստանցի միլիարդատեր Գոդ Նիսանովն է: Քառասունչորսօրյա պատերազմից հետո համացանցում տեսանյութեր տարածվեցին Ռուսաստանի Արտաքին հետախուզության ծառայության տնօրեն Նարիշկինի և Նիսանովի համատեղ հանգստի մասին:
Նարիշկինը, անկասկած, այդ կապերն օգտագործում է Իսրայելում լեռնական հրեաներին հարկ եղած դեպքում ուղղորդելու համար: Անցյալ տարվա աշնանը ձերբակալված յոթ հոգանոց խմբի անդամները նույնպես լեռնական հրեաներ են:
Ադրբեջանում բնակվող այդ ենթաէթնիկ փոքրամասնությունը ծագումով իրանական է և «հրեա» է համարվում միայն հուդայական դավանանքի շնորհիվ: Եթե Իրանի հատուկ ծառայություններին հաջողվում է Իսրայելի «ադրբեջանական համայնքում գործակալներ հավաքագրել», ապա դա իսրայելա-ադրբեջանական հարաբերություններում անհետևանք չի կարող մնալ:
Հրապարակային «գժտություն», ամենայն հավանականությամբ, չի դրսևորվի, բայց հարաբերությունների վերանայում հնարավոր է:
Բաց մի թողեք
Իսկապես աննախադեպ իրավիճակ է․ Ով է Գրելանդիային կողմ, ով՝ դեմ
Պատերազմի վախը
Վաշինգտոնը Կովկասը հանձնում է Թուրքիայի՞ն