Միացյալ Նահանգների պետքարտուղարությունը հաստատել է, որ Հայաստանը դիմել է «123-րդ համաձայնագրին» միանալու համար: Դա համաձայնագիր է, որ Միացյալ Նահանգներին տալիս է տվյալ համաձայնագրին միացող երկրների միջուկային քաղաքացիական տեխնոլոգիաներ փոխանցելու, ավելի պարզ ասած՝ ատոմակայանի կառուցման համաձայնություններ կնքելու իրավունք եւ հնարավորություն:
Ըստ պետքարտուղարության, Նահանգները դիտարկում է Հայաստանի դիմումը:
Հայտնվում է, որ խոսքն ըստ էության Հայաստանում նոր ատոմակայանի կառուցման հեռանկարի մասին է: Շաբաթներ առաջ Հայաստանի տարածքային կառավարման ու էներգետիկ ենթակառուցվածքների փոխնախարարը հայտարարել էր, որ Հայաստանը նոր ատոմակայանի շինարարության համար բանակցում է մի քանի երկրի հետ՝ ԱՄՆ, Ռուսաստան, Չինաստան:
Հայաստան այց է կատարել եւ պաշտոնյաների հետ հանդիպումներ ունեցել նաեր ֆրանսիական Ֆրամատով ընկերության պատվիրակությունը: Դեռեւս պարզ չէ, թե ի՞նչ ընտրություն կկատարի Հայաստանը: Պետք է նկատել, որ այստեղ կա այսպես ասած ընտրության երեք շերտ: Նախ՝ թե Հայաստանի համար ի՞նչ ատոմակայան է անհրաժեշտ, այսպես ասած մեծ ատոմակայան՝ իր ժամկետը տասը տարի անց ավարտող Մեծամորի ատոմակայանի հզորությանը համարժեք, թե՞ փոքր, մոդուլային ատոմակայաններ, որոնք բնականաբար շատ ավելի մոբիլ են, բայց առավել փոքր են իրենց հզորությամբ:
Ընդ որում, հարկ է նկատի ունենալ, որ մոդուլային ատոմակայանների տեխնոլոգիան աշխարհում դեռեւս չունի լայն կիրառություն, հետեւաբար պրակտիկորեն դեռեւս ամբողջապես գնահատված՝ գին, որակ, արդյունավետություն համակարգի այսպես ասած ստույգ գնահատական չունեցող տեխնոլոգիա է: Հարկ է նկատել նաեւ, որ մոդուլային ատոմակայանը ըստ էության զգալիորեն կորցնում է իր այսպես ասած քաղաքական-անվտանգային արժեքն ու նշանակությունը:
Սա մեծ հաշվով մյուս շերտն է, որին առնչվում է նոր ատոմակայանի կառուցման հարցը: Այսինքն, Հայաստանը պետք է ունենա ատոմակայան, որը իր մասշտաբով ունի նաեւ ռեգիոնալ անվտանգության նշանակություն կամ իմաստ, թե՞ ոչ: Որովհետեւ, եթե Մեծամորի ատոմակայանի փոխարեն կառուցվում է ոչ թե համարժեք մասշտաբի նորը, այլ մի քանի փոքր մոդուլային կայաններ, ապա բացի ֆինանսա-տնտեսական արդյունավետության չափումներից, կա նաեւ հենց քաղաքական մասշտաբայնության չափումը:
Ավելին, հենց այդ նկատառումից ելնելով է նաեւ, որ Ադրբեջանն ու Թուրքիան հետեւողականորեն թիրախավորում են Մեծամորի ատոմակայանը եւ պահանջում դրա փակում: Որովհետեւ այդպիսի մասշտաբի ատոմակայանի բացակայությունը էապես նվազեցնելու է Հայաստանի կշիռը նաեւ քաղաքական իմաստով:
Երրորդ էական շերտն այն է, որ ատոմակայանի կառուցման հեռանկարը կապված է այն աշխարհաքաղաքական մրցակցության կամ դիմակայության հետ, որ կա Հայաստանի հարցում եւ Կովկասի հարցում լայն իմաստով: Այլ կերպ ասած, ատոմակայանի կառուցման գործընկերոջ ընտրությունը կամա, թե ակամա վերածվում է որոշակի իմաստով աշխարհաքաղաքական ուղղության ընտրության:
Այստեղ Հայաստանի համար կարեւոր խնդիր է առավելագույնս նվազեցնել այդ հանգամանքի ազդեցության աստիճանը, հարցը դիտարկելով այսպես ասած շահավետ տնտեսական առաջարկի համատեքստում:
Մյուս կողմից, զրոյացնել քաղաքական գործոնը հնարավոր չէ, հաշվի առնելով այն, որ ատոմակայանի հանգամանքը, ինչպես նշեցի, արդեն իսկ ունի մասշտաբայնությունից բխող քաղաքական բաղադրիչի հարցը:
Եվ այդ հարցն իհարկե Հայաստանի համար ոչ թե աշխարհաքաղաքական ընտրության, այլ սեփական անվտանգության համակարգի հարցում կոնցեպտուալ դիտարկման հարց է, հաշվի առնելով թե օպերատիվ-մարտավարական, թե ռազմավարական մակարդակի մարտահրավերները, որ ունի կամ կարող է ունենալ հայկական պետականությունը:
Բաց մի թողեք
Ազդարարում ենք գործընթացի մեկնարկը, որի արդյունքում հնարավոր կլինի հասնել ԵՄ կողմից վիզաների ազատականացմանը. փոխվարչապետ
Հայաստանի ներքին դիմադրունակության առավելագույն ինտենսիվ աշխատանքը բոլոր մակարդակներում
Հայաստանին վնասում է, թուլացնում պետության իմունիտետը, «կարմիր գծեր» չկա՞ն