Նիկոլ Փաշինյանը պարզաբանեց հայերի ցեղասպանության վերաբերյալ Շվեյցարիայում արած իր հայտարարությունները՝ ասելով, թե անտեղի են ցեղասպանությունը ժխտելու կամ ուրանալու մեղադրանքները, քանի որ անհնար է ժխտել կամ ուրանալ ցեղասպանությունը, քանի որ այն անժխտելի փաստ է:
Բայց Փաշինյանը հայտարարեց՝ պետք է քննարկել, թե ցեղասպանության հարցում ինչ մտածողական ուղենիշներ են ձևավորված եղել մեզանում և որքանով են դրանք համապատասխանում հայկական պետականության շահերին:
Անշուշտ, ցեղասպանության փաստն ուրանալու կամ ժխտելու մասին գնահատականները ավելի շատ զգայական էին, ինչին էլ Փաշինյանը հակադարձում է: Մինչդեռ բուն հարցն ամենևին այն չէ, որ Փաշինյանը ժխտում է կամ ուրանում, այլ այն, որ Փաշինյանը Հայաստանի հանրությանն առաջարկում է քննարկում, որը մշտապես եղել է Թուրքիայի առաջարկը: Թուրքիան է մշտապես առաջարկել քննարկել այդ հարցը:
Մեղմ ասած, դժվար է պատկերացնել, որ Թուրքիան դա առաջարկել է՝ ելնելով հայկական պետականության շահերից: Ընդ որում՝ Նիկոլ Փաշինյանը գնում է նույնիսկ մեկ քայլ առաջ: Թուրքիան առաջարկել է, գոնե հրապարակավ՝ մինչև հիմա, հարցը քննարկել պատմաբանների հանձնաժողովի մակարդակով: Նիկոլ Փաշինյանը փաստորեն հարցը քննարկման է «հանում» պետական մակարդակով:
Չի բացառվում, իհարկե, որ դա արվում է հետո պատմաբաններին «հասցեագրելու» համար, և հնարավոր է, որ Երևանի ու Անկարայի միջև եղել է այդպիսի խոսակցություն և Նիկոլ Փաշինյանը փնտրում է դրան հասնելու հանրայնորեն «լեգիտիմ» ճանապարհներ, կամ փորձարկում է հասարակական կարծիքը:
Եվ գուցե ոչ միայն հասարակական, այլ նաև միջազգային քաղաքական, որովհետև շատ ուշագրավ էր Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպանի գրառումն Իքսում, որտեղ նա հունվարի 29-ին հատուկ հիշեցրել էր, որ 24 տարի առաջ այդ օրը Ֆրանսիան ճանաչել է հայերի ցեղասպանությունը:
Ակնառու է, որ դիվանագիտական լեզվով դա արտահայտված անհամաձայնություն էր Փաշինյանի հայտարարությունների առնչությամբ: Չի բացառվում, որ գուցե հենց դա էր պատճառը, որ ասուլիսի ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանը փորձեց մեղմել Շվեյցարիայում արած իր հայտարարությունների «միջավայրը»:
Միևնույն ժամանակ, Հայաստանը, իհարկե, իր քաղաքականությունը չպետք է կառուցի Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի, կամ որևէ այլ պետության պատկերացումներով, թեև, այդ թվում նաև չպետք է կառուցի Թուրքիայի պատկերացումներով:
Հայաստանը, անշուշտ, չի կարող ռեգիոնալ իրադրությանն ու իրերի դրությանը նայել այն պրիզմաներով, որոնք կային այլևս, երևի թե, նախորդ աշխարհակարգում, արդեն՝ փլուզված աշխարհակարգում: Սակայն այդ խնդիրը ունի լուծման տարբեր ձևեր, և դրանց շարքում թերևս ամենավատ ձևն է պետական բարձր մակարդակով օգտագործել և շրջանառության մեջ դնել այնպիսի «ուղենիշներ», որոնք առավելապես համահունչ են Թուրքիայի քաղաքականությանն ու ձգտումներին:
Օրինակ՝ երբ Հայաստանը հայտարարում է, որ այսօր արտաքին քաղաքականության առաջնահերթություն չէ ցեղասպանության հարցը, այլ օրակարգում գերական խաղաղության ապահովումն է, ապա այստեղ պատկերը կարող է ընդունելի և ականջահաճո չլինելով հանդերձ, լինել հասկանալի ու ռացիոնալ:
Բայց երբ Հայաստանն անցնում է առաջ և պետական մակարդակով քննարկելի դարձնում մի հարց, որը լավագույն դեպքում կարող է լինել ընդամենը պատմագիտական ուսումնասիրությունների առարկա, դա արդեն չի կարող լինել ընդունելի, ռացիոնալ և հասկանալի: Անշուշտ, Երևանը պետք է ձգտի Թուրքիայի հետ ուղիղ խոսակցության հնարավորության, բայց Թուրքիայի հետ, այլ ոչ թե Թուրքիայի պահանջով կամ պատվերով խոսակցության, լինի դա ուղղակի, թե անուղղակի պահանջ ու պատվեր:
Որովհետև պատճառահետևանքային այդ մեխանիզմը չի կարող ունենալ ավարտ, և չի կարող լինել հայ-թուրքական խոսակցություն, այլ ընդամենը Թուրքիային խաղաքարտ կտա Հայաստանի թեմայով այլ խաղացողների հետ ավելի վստահ խոսակցության համար:
Բաց մի թողեք
Պուտին – Թրամփ բանակցություններն՝ ընդդեմ Հայաստանի
Կառավարությունը պարզապես բարձրացնում է ՓՄՁ հարկը, իսկ բացատրություններն ընդամենը փոքրերի համար են
Երևանն ինչո՞ւ չի հայտարարում, որ նոյեմբերի 9-ի իր ստորագրությունն այլևս վավեր չէ