20/06/2025

Շուկաները ճնշման տակ են՝ աշխարհաքաղաքական լարվածության աճի ֆոնին. Մերձավոր Արևելք, ազդեցություն Հայաստանի վրա

Այս շաբաթ համաշխարհային ֆինանսական շուկաները ճնշման տակ են հայտնվել՝ Մերձավոր Արևելքում աշխարհաքաղաքական անկայունության աճի պատճառով:

Իրավիճակը կտրուկ սրվել է ԱՄՆ շուկայի փակվելուց հետո, ինչը հանգեցրել է ներդրողների կողմից ռիսկից խուսափելու կտրուկ արձագանքի: S&P ֆյուչերսները նվազել են, կրիպտոարժույթները՝ նվազել, պարտատոմսերի եկամտաբերությունը՝ նվազել, իսկ նավթի և ոսկու գները բարձրացել են՝ անվտանգ ակտիվների ձգտման ֆոնին:

J.P. Morgan վերլուծաբանների տվյալներով՝ հիմնական լոգիստիկ երթուղիների, ինչպիսին է Հորմուզի նեղուցը, ցանկացած խափանում կարող է նավթի գները հասցնել մինչև 120-130 դոլարի մեկ բարելի համար՝ ծայրահեղ սցենարներում: Այս իրադարձությունները արագորեն ստվերել են նույնիսկ ԱՄՆ գնաճի վերաբերյալ դրական լուրերը և դարձել են ներդրողների վարքագծին ազդող հիմնական գործոնը:

Կրիպտոարժույթների շուկան արձագանքել է իրավիճակին անկմամբ, չնայած պատմականորեն արձագանքը խառը է եղել: 2020 թվականի հունվարին, երբ ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև հարաբերությունները վատթարացել են, կրիպտոարժույթները, ընդհակառակը, ցուցաբերել են կարճաժամկետ աճ: 2022 թվականի փետրվարին, Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև հակամարտության բռնկման ֆոնին, կրիպտոարժույթների շուկան անկում ապրեց, բայց մի քանի շաբաթվա ընթացքում վերականգնվեց։ Սա հաստատում է, որ աշխարհաքաղաքականության ազդեցությունը թվային ակտիվների վրա կախված է հակամարտության տևողությունից և մասշտաբից։

Որպես բաց տնտեսություն և ակտիվորեն զարգացող ներդրումային ոլորտ ունեցող երկիր՝ Հայաստանը նույնպես զգում է արտաքին քաղաքականության ռիսկերի ազդեցությունը։ Նավթի և ոսկու գների աճը, արժույթի և ֆոնդային շուկաների անկայունությունը, ինչպես նաև կրիպտո ոլորտի տատանումները կարող են ազդել տարածաշրջանի ներդրողների և ձեռնարկատերերի որոշումների վրա։ Հատկապես արդիական է դառնում ակտիվների պաշտպանության, ռիսկերի հեջավորման և ներդրումային ռազմավարությունների վերագնահատման հարցը համաշխարհային անկայունության համատեքստում։

Մասնագետները ընդգծում են, որ առաջիկա շաբաթներին ներդրողները պետք է զգույշ լինեն, հետևեն միջազգային օրակարգին և հարմարեցնեն իրենց ռազմավարությունները՝ կախված Մերձավոր Արևելքում իրավիճակի զարգացումից։