Ադրբեջանի վարչապետ Ասադովը Եգիպտոսի մայրաքաղաք Կահիրեում է, որտեղ գումարվել է այսպես կոչված «իսլամական ութնյակի» գագաթաժողովը: Բաքվի մամուլը հայտնում է, որ նա հանդիպումներ է ունեցել Եգիպտոսի, Թուրքիայի և Իրանի նախագահների, ինչպես նաև Պակիստանի վարչապետի հետ:
Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Ֆիդանը հայտարարել է, որ Անկարան լիովին աջակցում է «իսլամական ութնյակին» անդամակցելու Ադրբեջանի ցանկությանը: Ադրբեջանը վերջին շրջանում առևտրատնտեսական բավական սերտ կապեր է ձևավորել Սաուդյան Արաբիայի և Արաբական Միացյալ Էմիրությունների հետ, և «իսլամական ութնյակին» անդամակցության հայտը լիովին ներգրվում է Իլհամ Ալիևի աշխարհաքաղաքական ընտրությանը:
Այս առումով պետք է նկատել մեկ այլ, ոչ պակաս կարևոր, միտում. ադրբեջանական փորձագիտական հանրությունը չի թաքցնում, որ Բաքուն Ռուսաստանի համար «տրանզիտային կայարան է»՝ Գլոբալ հարավի հետ բոլոր բնույթի և որակի կապերն իրականացնելու համար: Գործնականում, իհարկե, խոսքը «Հյուսիս-հարավ» տրանսպորտային միջանցքի մեկ ճյուղավորման մասին է, մյուսն անցնում է Ղազախստան-Թուրքմենստան-Իրան լոգիստիկայով, բայց դա «տեխնիկական խնդիր է»: Աշխարհաքաղաքական առումով Ադրբեջանը սպասարկում է Ռուսաստանի շահերը:
«Իսլամական ութնյակին» Բաքվի անդամակցության հարցը, երևի, Կահիրեի գագաթաժողովում ֆորմալ լուծում չի ստանա, բայց, ինչպես Գորբաչովը կասեր, «գործընթացն սկսված է»: Ադրբեջանն իրեն դասում է զարգացող տնտեսության երկրների շարքին, անդամակցում է Իսլամական համերաշխության կազմակերպությանը, և Ասադովի Կահիրե գործողումը միանգամայն տրամաբանական է:
«Իսլամական ութնյակի» գագաթաժողովի քաղաքական մոդերատորի դերում, ինչպես կարելի է եզրակացնել մամուլի արձագանքներից, հանդես է գալիս Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը: Սիրիայում տեղի ունեցող իրադարաձությունների ֆոնին դա ինչ-որ առումով օրինաչափ է թվում: Բայց Էրդողանը մասնակից երկրների առջեւ դրել է չափազանց բարդ և քաղաքական առումով խնդրահարույց «պահանջ»՝ դադարեցնել Իսրայելի հետ առեւտրա-տնտեսական կապերը, հասնել նրա դեմ սպառազինությունների վաճառքի էմբարգոյի և միջազգային մեկուսացման:
Էրդողանը նույնիսկ թույլ է տվել խնդիրը ձևակերպել իսլամի և հուդայականության միջև պայքարի իմաստով և իր խոսքում մի քանի անգամ շեշտել, էր ՄԱԿ-ի կողմից «հրեական պետություն ստեղծվել է պատմական Պաղեստինի հողերի վրա»: Թուրքիայի նախագահն Իսրայելի դեմ նման հռետորաբանություն առաջին անգամ է օգտագործում: Ի՞նչ զարգացում է նա կանխատեսում կամ կանխածրագրում՝ պարզ կլինի, երևի, ԱՄՆ –ում Դոնալդ Թրամփի կառավարության ձևավորումից հետո:
Կահիրեում կայացել է Թուրքիայի և Իրանի նախագահների հանդիպումը: Կողմերը համակարծիք են, որ Սիրիայի տարածքային ամբողջականությունը պետք է պահպանվի, երկիրն՝ ազատ լինի ահաբեկչությունից: Ներկա դրությամբ Սիրիայի տարածքային ամբողջականության նկատմամբ հավակնություններ դրսևորում է միայն Իսրայելը:
Ադրբեջանի նախագահը չափազանց զգուշավոր է, որպեսզի այս իրավիճակում «իսլամական ութնյակին» անդամակցության հայտ ներկայացնի՝ չունենալով երաշխիքներ, որ դա բացասական հետևանքներ չի ունենա: Բայց Ադրբեջանի առևտրատնտեսական կարեւոր գործընկերներից մեկն Իսրայելն է, որի հետ Բաքուն նաև ռազմական, ռազմա-տեխնոլոգիական համագործակցության ծրագրեր ունի:
«Իսլամական ութնյակն», ինչ խոսք, Թուրքիայի նախագահի «պահանջի» դիմաց «զինվորական շարք չի կանգնելու»: Ոչ էլ Էրդողանն է լիովին խզել Իսրայելի հետ կապերը: Ադրբեջանն էլ իր փաստարկները և հիմնավորումները կունենա: Այդուհանդերձ, «իսլամական ութնյակին» Ադրբեջանի անդամակցությունը կարող է այդ երկրի համար ուղենշային դառնալ: Ըստ երևույթին, առկա է ավելի խորքային հաշվարկ: Ադրբեջանը պատրաստվում է կամ նրան նախապատրաստում են «քաղաքակրթական պատերազմի՞»:
Բաց մի թողեք
Եվրոպական երկրների դեսպանների հետ այցելում ենք Հայաստանի Վայոց ձորի մարզ. Ֆրանսիայի դեսպան
Ալիևի «մյունխենյան» և Արցախի նախկին ղեկավարների «բաքվյան» դատավարությունները
ՀԱՊԿ տեղապտույտի անիվի տակ քար գցող կլինի՞