«Եթե գաք Իջևան ու ասեք՝ Օհանյան Արմեն, իրեն բոլորը՝ մեծից փոքր, ճանաչում են: Բացի նրանից, որ նա զինվորական է, այլ նաև շատ շփվող էր, մեծ շրջապատ ուներ: Երբ մեկն իրեն զանգում էր ու մի բան խնդրում, պետք է ամեն ինչ աներ, միայն թե կարողանար այդ մարդուն օգտակար լիներ, եթե պետք լիներ, անգամ տասը հոգու կզանգեր, բայց այդ մարդու խնդրանքը կկատարեր»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է տիկին Անժելան՝ Արմենի կինը:
Արմեն Օհանյանը ծնունդով Իջևանից է: 1997-1999 թթ. պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայության է անցել ՀՀ ՊՆ թիվ N զորամասում՝ որպես հետախուզական դասակի հրամանատար: 2002 թ.-ին անցել է պայմանագրային զինվորական ծառայության նույն զորամասում, սկզբում՝ որպես դասակի, այնուհետև՝ վաշտի հրամանատար։ 2004 թ.-ին առաջխաղացման կարգով նշանակվել է 1-ին հրաձգային գումարտակի հրամանատարի՝ դաստիարակչական աշխատանքների գծով տեղակալ, իսկ 2010 թ.-ին 4-րդ հրաձգային գումարտակում՝ նույն պաշտոնին։ 2012 թ.-ին ծառայության մեջ առաջխաղացման կարգով նշանակվել է նույն զորամասում՝ որպես 2-րդ հրաձգային գումարտակի հրամանատար: 2016թ.-ին նշանակվել է ՀՀ ՊՆ թիվ N զորամասում՝ որպես հրամանատարի մարտական հերթապահության գծով տեղակալ: Սա փոխգնդապետ Արմեն Օհանյանի զինվորական կենսագրության թվերի ու իրադարձությունների չոր փաստագրումն է:
Հրապարակումներ, զրույցներ, տեսանյութեր աչքի անցկացնելիս նկատում էի՝ բոլորի շուրթերին նույն ձևակերպումն էր, թե ինչպիսի մարդ է եղել Արմենը և ինչ ներդրում ունի Իջևանի զորամասի մարտական հենակետերի ամրացման, նոր հենակետերի կառուցման, կենցաղային պայմանների ապահովման, անվտանգության կառույցների շինարարության գործում: Տիկին Անժելան ևս նույնն է փաստում: «Այնքան մեծ է նրա ներդրումը Տավուշում դիրքերի կահավորման հարցում, մշտապես հովանավորներ է գտել, որ կատարի այդ կարևոր գործը: Իր ընկերներն օգնել են շինանյութով, անհրաժեշտ ամեն ինչով՝ նրա համար, որ դրա նախաձեռնողն Արմենն էր: Այս պահին իր սարքածպահած 14 հենակետ անցել է Ադրբեջանին: Հիմա շատերն են ասում՝ Արմենը լիներ, թույլ չէր տա, որ նման բան տեղի ունենա: Իր աշխատանքը միշտ եղել է դիրքերում, երբ իրեն ասում էի՝ հիմա կարող ես արդեն միայն գնդում աշխատել, արձագանքում էր՝ ես առանց դիրքերի չեմ կարող, իմ կյանքն այնտեղ է»: Արտաքինից խիստ երևացող փոխգնդապետը շփման մեջ բարի էր, բոլորին հասնող:
«Շատ խիստ էր երևում, բայց իրականում այնքան բարի էր: Զորամասում էլ էր այդպիսին, բոլորն իրեն տեսնելիս զգաստանում էին, բայց յուրաքանչյուր զինվորի կողքին էր: Սոցիալապես վատ պայմաններում ապրող զինվորի մասին հոգ էր տանում, ամեն ինչով աջակցում: Հետո, երբ զորացրվում էին, օգնում էր անգամ, որ աշխատանք գտնեն: Յուրաքանչյուրն է ասում՝ գիտեինք, որ Արմենը խիստ է, բայց եթե ինչ-որ հարցով իրեն դիմում էինք, նա երբեք չէր մերժում մեզ»: Փոխգնդապետ Օհանյանը մասնակցել է տասնյակ դիվերսիոն գործողությունների հետ մղմանը և գերազանց կատարել իր առաջ դրված հանձնարարությունները:
Ծառայության ընթացքում իր ֆունկցիոնալ պարտականությունները անթերի կատարելու, օրինակելի զինվորական կարգապահության և անձնուրաց նվիրումի համար պարգևատրվել է «Մարտական ծառայություն», «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 2-րդ աստիճանի, «Վազգեն Սարգսյան», «Անդրանիկ Օզանյան», «Գարեգին Նժդեհ», «Մարտական հերթապահության համար 1-ին աստիճան», «Անբասիր ծառայության» 1-ին, 2-րդ, 3-րդ աստիճանի գերատեսչական, «Բանակի 20 տարի» մեդալներով և Երկրապահ կամավորականների միության հուշամեդալով: Սեպտեմբերի 27-ին սկսված 44-օրյա պատերազմից անմասն չմնաց նաև փոխգնդապետը: «Այդ ժամանակ Արմենն արձակուրդում էր, զանգեցին, նա անմիջապես գնաց զորամաս և օրեր շարունակ այնտեղ էր»: Հոկտեմբերի 16ին վերադաս հրամանատարության կողմից ստացված կարգադրությունից անմիջապես հետո գնդի անձնակազմի հետ միասին մեկնել է Արցախի Հանրապետություն: «Եկավ տուն ու ասաց՝ հրաման կա, մեզ տանում են: Իրենց հրետանին Մարտակերտում էր, արդեն չկար: Հասնում են Քաշաթաղի շրջան: Իրենց տանում են Այգեհովիտ գյուղ, ասում՝ պետք է հետ վերցնենք այն:
Հոկտեմբերի 17-ին մտնում են այդ հատված, 18-ին արդեն 40 կմ առաջ գնացած են լինում այն դեպքում, երբ իրենց հրետանին չկար: Զինվորների հետ 7-8 սպա կանգնում են առաջին գծում, երկրորդ գծում լինում են պայմանագրային ծառայողները: Հարձակումը սկսվում է, իր հրամանատար Թաթուլ Ղազարյանը որոշում է կայացնում անձնակազմին տեղափոխել առավել նպաստավոր բնագիծ՝ հնարավոր շրջափակումից խուսափելու համար: Արմենը վերցնում է գնդացիրը, շեղում թշնամուն, գնում այլ ուղղությամբ, սկսում այդտեղից կրակել և ուշադրությունն իր վրա վերցնել, որպեսզի հրամանատարը կարողանա զինվորների հետ նահանջել: Նրանց, ցավոք, թիրախավորում է անօդաչուն: Արմենը, հասկանալով, որ թշնամին իրեն է հասնում, բնականաբար, նա գերի չէր ընկնելու, նռնակով ինքն իրեն պայթեցնում է: Միայն վերջերս իմացանք, որ երկու նռնակ է գործի դրել: Թշնամին գտել էր մյուս տղաների մարմինները, իսկ Արմենինը՝ ոչ: Այդ օրը նաև ոմանք փրկվել են, հաճախ գալիս են ինձ մոտ պոլիկլինիկա, որտեղ բուժքույր եմ աշխատում, ասում՝ եթե Օհանյանը չլիներ, մենք չէինք լինի: Շատերը հասցրել են նահանջել, շատերին էլ չի թողել մտնեն մարտի դաշտ»:
Փոխգնդապետն անմահանում է հոկտեմբերի 19-ին Քաշաթաղի շրջանի Այգեհովիտ գյուղում: Տուն է «վերադարձել» զոհվելուց երկու ամիս անց: «Մեր տղան պատերազմի ժամանակ ծառայում էր Արցախում: Արմենը միշտ ասում էր՝ իմ տղեն պիտի ծառայի: Երբ Արմենի զոհվելու լուրը տարածվեց, տղայիս պատերազմի դաշտից տուն ուղարկեցին: Իր վաշտում 36 հոգուց 4-ն են ողջ մնացել: Եթե տղաս մնար, մեծ հավանականությամբ, նա էլ կզոհվեր: Կարծես Արմենը գնար ու մեր տղային փրկեր: Երկու ամիս սպասում էինք հրաշքի, որ Արմենը վերադառնալու է, բայց տղաս տեսել էր պատերազմը և զգում էր, որ հայրիկն էլ չկա»: Տիկին Անժելան ասում է՝ հիմա յուրաքանչյուրը փորձում է մի բան անել Արմենի անունը հավերժացնելու համար: «Ամուսնուս ընկերը, որը մշտապես նրա կողքին է եղել, հովանավորել դիրքերի կահավորման հարցում, ստորագրահավաք էր կազմակերպել, որ Արմենին ազգային հերոսի կոչում տան, այդ առումով արդյունք չեղավ: Իսկ հիմա նա Տավուշի հատվածում դիրք է կահավորել, մեծ ծախս կատարել, ասել՝ Հայաստանի ամենալավ դիրքը պետք է լինի ու Արմենի անունը կրի:
Իջևանի թիվ N զորամասի տարածքում հուշաքար տեղադրվեց, դա նախաձեռնել էին գնդի պայմանագրային զինծառայողներն իրենց սեփական ֆինանսական միջոցներով: Կենցաղային հարցերով, երբ, օրինակ՝ տանը շինարարական կամ այլ աշխատանք ենք կատարում, աշխատողները չեն ուզում գումար վերցնել: Հարգում են Արմենին, շատ գնահատելի է, որ չեն մոռանում նրան»: Ապրելու ուժի մասին: «Երեխաներս են ուժ տալիս: Նրանք ինձ փոխեցին: Ուզում են, որ ամեն տեղ գնամ: Կոլեկտիվս մի տեղ է գնում, երեխաներս ասում են՝ դու էլ գնա: Կոլեկտիվս էլ է ինձ շատ օգնել, ամեն րոպե ուշադիր եղել իմ նկատմամբ: Արմենն ասում էր՝ հարսանիք չենք ունեցել, բայց իմ երեխաներին անպայման հարսանիքով եմ ամուսնացնելու: Երբ աղջիկս նշանված էր, ասացի՝ Արմենն ինչպես ցանկացել է, այդպես էլ անելու եմ: Հարսանիքով ամուսնացրեցի աղջկաս, ինձ համար դժվար էր, որ այդ օրը մենակ էի, բայց կյանքի կոչեցի Արմենի ցանկությունը: Կարծես անընդհատ իմ կողքին կլինի: Երբ ինչ-որ պահի ընկճվում եմ, հիշում եմ՝ դեռ տղայիս էլ պիտի ամուսնացնեմ, այդ օրն իր կողքին պիտի լինեմ: Հետո մտածում եմ՝ պիտի դեռ թոռներս ծնվեն, շատ եմ սպասում այդ օրվան, թե երբ եմ թոռնիկներ ունենալու: Սա է իմ ուժի աղբյուրը»:
Հ. Գ. – Փոխգնդապետ Արմեն Օհանյանը հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշանով: Հուղարկավորված է Իջևանի գերեզմանատանը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Բաց մի թողեք
21-րդ դարի լավագույն ֆուտբոլիստների ցուցակը
Երևանի մետրոպոլիտենը կգործի հատուկ ռեժիմով. աշխատանքային ժամերում փոփոխություններ կլինեն
«Մա՛մ, տղու ծառայությունը պետք է դիրքերում անցնի, տղեն պիտի դիրք պահի». կրտսեր սերժանտ Վաչագան Վարդանյանն անմահացել է 2023 թ. սեպտեմբերի 1-ին Սոթքի դիրքում․ Լուսանկարներ